Ο πρωθυπουργός άνευ χαρτοφυλακίου της τελευταίας κυβέρνησης που όρκισε ο Σάχης, ο άνθρωπος που επέτρεψε την επιστροφή του Αγιατολάχ Χομεϊνί στο Ιράν, είχε...|Ο άνθρωπος που επέτρεψε την επιστροφή του Αγιατολάχ Χομεϊνί στο Ιράν είχε ορκιστεί στις 4 Ιανουαρίου του 1979
Ο Σαπούρ Μπαχτιάρ γεννήθηκε το 1914. Γιός του ηγέτη των Μπαχτιαρί, φυλής νομαδικής, μεγάλωσε με την άνεση των γόνων της ανώτερης τάξης, και ενηλικιώθηκε διπλά ορφανός: η μητέρα του, κόρη πρωθυπουργού, πέθανε όταν εκείνος ήταν επτά ετών κι ο Σάχης κρέμασε τον πατέρα του πριν ο Μπαχτιάρ κλείσει τα 20 του χρόνια κι ενώ σπούδαζε νομικά στο Παρίσι.
Γύρισε στην Περσία μετά το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, κατά τη διάρκεια του οποίου είχε αγωνιστεί κατά του ναζισμού από τις τάξεις της Ταξιαρχίας της Ορλεάνης. Ορκισμένος εχθρός του ανελεύθερου καθεστώτος, οπαδός της βασιλευομένης δημοκρατίας, εντάχθηκε αμέσως στο Εθνικό Μέτωπο του Μοχάμαντ Μοσαντέχ, του ανθρώπου που έκανε σκοπό της ζωής του να εθνικοποιήσει τα πετρέλαια της Περσίας, που ως τότε εκμεταλλευόταν η ΑγγλοΙρανική Εταιρία Πετρελαίων (σημερινή ΒΡ) και πλήρωσε αυτή του την απόφαση με ένα, κατευθυνόμενο από αγγλοαμερικάνικα συμφέροντα, πραξικόπημα.
Ο Μπαχτιάρ υπηρέτησε στη δεύτερη κυβέρνηση του Μοσαντέχ ως υφυπουργός εργασίας. Η ανατροπή του εκλεγμένου πρωθυπουργού κι η επιβολή της σαχικής δικτατορίας τον οδήγησαν στην ιδιωτική άσκηση της δικηγορίας, αλλά όχι και στην ιδιώτευση. Οι προσπάθειές του για την ανασύνταξη του Εθνικού Μετώπου επιβραβεύθηκαν με φυλακίσεις και κατ' οίκον περιορισμό.
Τα τέλη της δεκαετίας του 1970 ο Σάχης έμελε να γνωρίσει το μέγεθος της λαϊκής οργής. Η ωμή βία που χρησιμοποίησε κατά των πολιτών, η δυσαρέσκεια του στρατού, η ανικανότητά του να κυβερνήσει, ο ρόλος των ξένων δυνάμεων, η διαφθορά, όλα οδηγούσαν με μαθηματική ακρίβεια στην κατάρρευση του καθεστώτος.
Προσπάθησε να ανατρέψει το εις βάρος του κλίμα. Το Νοέμβρη βγαίνει στην τηλεόραση και δηλώνει ότι άκουσε πια τη φωνή της επανάστασης. Δεν μπορούσε να κάνει κι αλλοιώς. Παραήταν δυνατή. Υπόσχεται δημοκρατικές εκλογές, δημοκρατική διακυβέρνηση. Οφείλει να αποδείξει του λόγου το αληθές, σε ένα λαό που έχει δει την ανατροπή Μοσαντέχ και περνά τις μέρες του στα τζαμιά ακούγοντας ηχογραφημένους τους φλογερούς λόγους του εξόριστου Αγιατολάχ, Ρουχολάχ Χομεϊνί.
Ο Σάχης ζητεί στήριγμα στους οπαδούς του κοσμικού κράτους. Δε βρίσκει ανταπόκριση ώσπου, τέλη του 1978, καλεί τον ως τότε αντίπαλό του, τον Μπαχτιάρ, να αναλάβει την πρωθυπουργία. Ο Μπαχτιάρ αποδέχεται τη θέση. Χρόνια αργότερα, στα απομνημονεύματά του, ο Μπαχτιάρ θα αποκαλύψει ότι υπήρξε επιλογή των Βρετανών, και συγκεκριμένα του Λόρδου Τζορτζ Μπράουν, υπουργού Εξωτερικών της τότε κυβέρνησης των Εργατικών.
Η εκδίωξη του Μπαχτιάρ από το Λαϊκό Μέτωπο ήταν αναμενόμενη. Υπεραμύνεται της απόφασής του, γιατί θεωρεί ότι η χώρα ήταν στα πρόθυρα επανάστασης η οποία θα έφερνε στην εξουσία την ανίερη συμμαχία κομμουνιστών και ισλαμιστών. Παρ όλα αυτά, είναι η δική του εντολή που επέτρεψε, την 1η Φεβρουαρίου, να προσγειωθεί το αεροπλάνο που μετέφερε τον Αγιατολάχ Ρουχολάχ Χομεϊνί στην Τεχεράνη.
Ο Σάχης φεύγει για διακοπές, εγκαταλείποντας για πάντα το Ιράν, με το σχηματισμό κυβέρνησης από τον Μπαχτιάρ. Ο Μπαχτιάρ παραμένει στη θέση του μέχρι τον Απρίλιο, οπότε και φεύγει για το Παρίσι τον τόπο που ως πριν λίγο φιλοξενούσε το Χομεϊνί. Είχε πάψει και τυπικά να πρωθυπουργεύει από τις αρχές Φεβρουαρίου.
Στο Παρίσι οργανώνει το Κίνημα Εθνικής Αντίστασης του Ιράν, στο οποίο συγκεντρώνονται οι εχθροί του θεοκρατικού καθεστώτος. Ζει υπό το καθεστώς φόβου, καθώς οι απόπειρες δολοφονίας του διαδέχονται η μία την άλλη.
Τελικώς, οι δολοφόνοι του τα κατάφεραν στις 6 Αυγούστου του 1991, στο διαμέρισμά του στο Παρίσι, όπου τον μαχαίρωσαν. Συνελήφθη ο ένας από τους τρεις, ο οποίος υποστήριξε ότι ήταν απεσταλμένος των αγιατολάχ κάτι που δεν επιβεβαιώθηκε ποτέ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου