Τίμησαν τον Γιάννη Μαρή ....Ο Γιάννης Τσιριμώκος, όπως ήταν το πραγματικό όνομα του Μαρή, γεννήθηκε το 1916 στη Σκόπελο

Τον δημοσιογράφο Γιάννη Μαρή, που έμεινε στην ιστορία ως θεμελιωτής του ελληνικού αστυνομικού μυθιστορήματος και δημιουργός του θρυλικού «αστυνόμου Μπέκα», τίμησε το Μορφωτικό Ιδρυμα της ΕΣΗΕΑ, στο πλαίσιο των εκδηλώσεων για τα 100 χρόνια λειτουργίας της.

Οι συντελεστες της εκδηλωσης. Διακρίνονται από αριστερά, ο γιος του Γιάννη Μαρή, Αγγελος Τσιριμώκος και οι Γ. Λεονταρίτης, Β. Βασιλικός, Ν. Μπακουνάκης, Κ. Καλφόπουλος και Ρ. Σωμερίτης

Ο Γιάννης Τσιριμώκος, όπως ήταν το πραγματικό όνομα του Μαρή, γεννήθηκε το 1916 στη Σκόπελο και καταγόταν από γνωστή οικογένεια της Φθιώτιδας με παράδοση στον χώρο της πολιτικής.
Προτού γίνει όμως γνωστός ως συγγραφέας, είχε διακριθεί και ως δημοσιογράφος καθώς υπήρξε αρχισυντάκτης στη «Μάχη», που ήταν το δημοσιογραφικό όργανο της Ενωσης Λαϊκής Δημοκρατίας την οποία ίδρυσε στη διάρκεια της γερμανικής κατοχής από κοινού με τον ξάδελφό του Ηλία Τσιριμώκο και τον Σταύρο Κανελλόπουλο.
Οταν γίνεται λόγος για τη «Μάχη» και δη για τον Τσιριμώκο συγκινούμαι, τόνισε ο κ. Ριχάρδος Σωμερίτης, ένας εκ των ομιλητών στη χθεσινή εκδήλωση: «Στη «Μάχη» ξεκίνησα 17 χρόνων με δασκάλους όπως ο Γιάννης Τσιριμώκος. Ηταν υπεύθυνος για τα πολιτιστικά. Μου έδινε αποκόμματα από άρθρα ξένων εφημερίδων. Δεν δίστασε δε να αποδεχθεί πρόταση να γιορτάσουμε τα 30 χρόνια της τζαζ την ώρα που το ΚΚΕ τη θεωρούσε παρακμιακή... Είχε μεγάλη παιδεία, και κινηματογραφική και πολιτική, οξύτατο χιούμορ. Αυτός έγραφε τα παραπολιτικά σχόλια χωρίς να τα υπογράφει.

Με εισήγαγε σε μια «ακαδημία» στο πατάρι του Λουμίδη όπου σύχναζε και ο Βάρναλης. Ελαβα κι άλλα μαθήματα όμως κοντά του. Αυτά του διακριτικού αλλά πολιτισμένου φλερτ!!».
Από το 1945 ο Γιάννης Μαρής ασχολήθηκε επαγγελματικά με τη δημοσιογραφία και συνεργάστηκε με τα έντυπα «Φιλελεύθερος», «Νέα Γραμμή», «Ελεύθερος Λόγος», «Αθηναϊκή», «Ακρόπολη» και «Απογευματινή». Είχε λάβει μέρος σε δημοσιογραφικές αποστολές σε Κίνα, ΗΠΑ, Ρωσία, Ισπανία, Πορτογαλία, και συμμετείχε στη δημοσιογραφική έρευνα για τη διαλεύκανση της δολοφονίας του Γρηγόρη Λαμπράκη.

Δύο από τα έργα που καθιέρωσαν τον Γιάννη Μαρή, «Εγκλημα στο Κολωνάκι» και «Το διπλανό δωμάτιο»

Η συγγραφική του σταδιοδρομία άρχισε το 1953, όταν δημοσίευσε το «Εγκλημα στο Κολωνάκι», στο εβδομαδιαίο περιοδικό «Οικογένεια» και από τότε ως το 1978 έγραψε περισσότερα από πενήντα αφηγήματα. Πολλά μεταφέρθηκαν στην τηλεόραση και στον κινηματογράφο.
«Η αρχή έγινε με τη φοιτητική εφημερίδα που σατίριζε φοιτητές και καθηγητές και είχε τον τίτλο «Μούβιτον»», λέει ο δημοσιογράφος και συγγραφέας Γιώργος Λεονταρίτης.
Μάχες για τη Μακρόνησο
«Συνήθιζε να λέει ότι το γραφείο της εφημερίδας δεν έμοιαζε με τα σημερινά, όπως και το επάγγελμα του δημοσιογράφου δεν μοιάζει με το σημερινό... Εδωσε μάχες για την κατάργηση του αίσχους της Μακρονήσου. Ηταν δε τόσο μετριόφρων, που ποτέ δεν ήθελε να προβάλλεται ως συγγραφέας. Ελεγε 'εγώ είμαι δημοσιογράφος'. Λογοτεχνία και δημοσιογραφία ήταν η ίδια του η ζωή... Η δημοσιογραφία ήταν η νόμιμη γυναίκα του και η λογοτεχνία η ερωμένη του...
Θα τον χαρακτήριζα χαλκέντερο. Εγραφε με απίστευτη ευκολία και ταχύτητα... Ηταν ελεύθερη συνείδηση, χωρίς παρωπίδες, γοητευτικός γραφιάς αλλά και συνομιλητής...».
Ο πανεπιστημιακός Νίκος Μπακουνάκης υπογράμμισε ότι «το αστυνομικό μυθιστόρημα και ο Μαρής εξακολουθούν να βρίσκονται έξω από τον κανόνα... Η κριτική απέναντι στο έργο του Μαρή είναι θύμα μιας φιλολογικής ακαμψίας και σοβαροφάνειας... Επιβάλλεται όμως να μπει στο σώμα της μεταπολεμικής λογοτεχνίας με το ύφος που πρέπει να έχει...».
Ο Βασίλης Βασιλικός μίλησε για τον συγγραφέα Γιάννη Μαρή και αναρωτήθηκε πώς στη σημερινή εποχή θα μετέφερε την τεχνολογία στη λογοτεχνία για να κλείσει τον προβληματισμό του: Αραγε θα υπάρξει ξανά ένας Γιάννης Μαρής, όπως θα υπάρξει ένας Καζαντζάκης; Φοβάμαι πως όχι...
Τον Γιάννη Μαρή, σύμφωνα με τον γιο του Αγγελο Τσιριμώκο, που απηύθυνε σύντομο χαιρετισμό στην εκδήλωση, τον ενδιέφερε η πολιτική. Αλλωστε είχε βοηθήσει πολύ τον ξάδερφό του τον Ηλία Τσιριμώκο σε όλα τα έντυπα που έβγαζε εκείνος κατά καιρούς, την παράνομη «Μάχη» στην Κατοχή, τη νόμιμη «Μάχη» μετά -που τον έστειλε και στη φυλακή για πρώτη και μόνη φορά στη ζωή του, για ένα δημοσίευμα όπου κατήγγειλε τα όσα γίνονταν στη Μακρόνησο- και το περιοδικό «Πολιτική».
ΣΤΕΛΛΑ ΚΕΜΑΝΕΤΖΗ
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: ΧΑΡΗΣ ΓΚΙΚΑΣ