Η ΙΤΑΛΙΑ ΑΜΦΙΣΒΗΤΕΙ ΤΟ ΕΥΡΩ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΕ

ΔΙΕΡΓΑΣΙΕΣ ΣΤΟ ΧΩΡΟ ΤΗΣ ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΙΚΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ
Του ΒΑΣΙΛΗ ΠΡΙΜΙΚΗΡΗ*
Η κατάσταση στην Ιταλία σήμερα είναι αρκετά δύσκολη. Η οικονομική κρίση δεν κτυπά μόνο τα γνωστά κοινωνικά στρώματα του κόσμου της μισθωτής εργασίας, των φτωχών εργατικών και λαϊκών στρωμάτων, αλλά φτωχοποιεί και τα μεσαία στρώματα της ιταλικής κοινωνίας. Μετά την Ελλάδα, τηρουμένων των αναλογιών και φυσικά των διαφορετικών οικονομικών μεγεθών, η Ιταλία βρίσκεται ίσως στη χειρότερη θέση.
Η ανεργία, το κτύπημα των εργασιακών σχέσεων, οι περικοπές κύρια στον ιδιωτικό τομέα των μισθών και ουσιαστικά η εξαθλίωση μεγάλης μερίδας της Ιταλικής κοινωνίας έχουν κάνει την κατάσταση εκρηκτική.
Σύμφωνα με την κρατική στατιστική υπηρεσία (ISTAT) της Ιταλίας πάνω από το 30% του πληθυσμού βρίσκεται σήμερα στα όρια του κοινωνικού αποκλεισμού. Ο αριθμός αυτός αυξάνει κατά πολύ όταν γίνεται αναφορά στις ηλικίες μεταξύ 18 και 24 χρονών. Είναι ποσοστά πολύ υψηλότερα σε σχέση με άλλες μεγάλες και ισχυρές χώρες της Ευρώπης.
Στην Ιταλία το 30% του πληθυσμού βρίσκεται κάτω από τα όρια της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού.
Αυτή η σκληρή πραγματικότητα για τον ιταλικό λαό έχει ως αποτέλεσμα σοβαρές στερήσεις σε βασικά υλικά αγαθά. Σύμφωνα δε με τα διεθνή πρότυπα έχουμε «μια κατάσταση αδυναμίας πληρωμής για ορισμένα αγαθά ή υπηρεσίες», όπως καθυστέρηση στην πληρωμή βασικών λογαριασμών τύπου: ενοίκιο σπιτιού, υποθήκης ή στεγαστικού δανείου, δόσεων ή ακόμα και λειτουργικών εξόδων αυτοκινήτου. Επίσης θα πρέπει να πάρουμε υπόψη μας ότι τα στοιχεία αυτά διαφοροποιούνται σημαντικά ανάλογα και με τη γεωγραφική περιοχή της χώρας κύρια στον νότο.
Μαζί με την οικονομική κρίση όμως στην Ιταλία έχουμε και μια βαθειά πολιτική κρίση.
Η προσπάθεια σταθεροποίησης του πολιτικού συστήματος προερχόμενη κύρια από τον πρόεδρο της Ιταλικής δημοκρατίας Τζ. Ναπολιτάνο με τρόπο πολλές φορές αντισυνταγματικό απέτυχε. Πολύ σύντομα στην Ιταλία θα έχουμε εκλογές ίσως και πριν από τις εκλογές για το Ευρωκοινοβούλιο.
Το διπολικό σύστημα και τα αγγλοσαξονικά πρότυπα παρά τις τεράστιες προσπάθειες που γίνονται από όλες τις πλευρές των κυρίαρχων οικονομικών κέντρων δεν τα καταφέρνει να προωθήσει την κοινωνική γαλήνη, που απαιτούν κύρια κύκλοι έξω από την Ιταλική δημοκρατία, για να προωθηθεί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο η νεοφιλελεύθερη πολιτική Μερκελικού τύπου και την Ιταλία.

Η λαϊκή αγανάκτηση δεν μπορεί πλέον να εκπροσωπηθεί και απορροφηθεί από τα πολιτικά σχήματα που διαμορφώθηκαν τη δεκαετία του ενενήντα στην Ιταλία με τις συνεχείς μεταλλάξεις του χριστιανοδημοκρατικού και κύρια του κομμουνιστικού κόμματος.

Στη δεξιά ο μπερλουσκονισμός παρόλο του ότι δεν ηττήθηκε εκλογικά μετά τη δικαστική καταδίκη του Σ. Μπερλουσκόνι διασπάστηκε και διαμορφώθηκαν διαφορετικά πολιτικά υποκείμενα που κάνουν αναφορά στην κεντροδεξιά. Η Λέγκα του Βορρά με τον κραταιό πάλαι ποτέ Ουμπέρτο Μπόσσι συρρικνώνεται συνεχώς .

Στο χώρο της κεντροαριστεράς, δηλαδή του Δημοκρατικού κόμματος, οι μεταλλάξεις συνεχίζονται μετά δε και την άνοδο στην κομματική ιεραρχία του Μ. Ρένζι το κόμμα αυτό αφήνει πίσω του κάθε σχέση με την αριστερή ταξική διαφορετικότητα.
Το «δράμα» αυτού του κόμματος είναι ότι προσπαθεί να στηρίξει πολιτικές επιλογές που είναι ξένες προς την παραδοσιακή αριστερά και την κομμουνιστική παράδοση της εκλογική του βάσης. Η πολιτική αντίφαση της λαϊκής κομματικής βάσης από τη μια και της σοσιαλδημοκρατικοποιημένης κομματικής νομενκλατούρας από την άλλη, γίνεται έντονη, ειδικά σ΄ αυτή την πολιτική ιστορική φάση που περνά η Ιταλική δημοκρατία.
Στην ουσία το Δ.Κ. με τη στήριξη στον πρωθυπουργό Ενρ..Λέττα και την «κεντροαριστεροδεξιά» κυβέρνησή του καταγράφεται ως η κύρια δύναμη που αποδέχεται σχεδόν όλες τις νεοφιλελεύθερες επιλογές που προέρχονται από την Ε.Ε. και τα Μερκελικά επιτελεία. Δήγμα της βαθιάς πολιτικής κρίσης που περνά η ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία.

Στον χώρο της ριζοσπαστικής αριστεράς αυτή την περίοδο εντείνονται οι προσπάθειες για την ανασύνταξη όλων των δυνάμεών της. Στο 9ο Συνέδριο του Κόμματος της Κομμουνιστικής Επανίδρυσης στην Περούτζια της Ιταλίας μπήκαν επιτακτικά σημαντικά ζητήματα που αφορούν όχι μόνο την Ιταλική κοινωνική και πολιτική πραγματικότητα, αλλά και θέματα που έχουν να κάνουν με την ίδια την επιβίωση της Ιταλικής ριζοσπαστικής Αριστεράς.
Το θέμα της ενότητας και της κοινής δράσεις όλων των πολιτικών υποκειμένων της Ιταλικής αριστεράς κυριάρχησε σ΄ αυτό το συνέδριο μαζί με την πολιτική συμμαχιών που εκ των πραγμάτων μπήκε λόγο και των αποτυχημένων επιλογών του πρόσφατου παρελθόντος που οδήγησαν το κόμμα αυτό εκτός βουλής. Το μεγάλο ζητούμενο του συνεδρίου ήταν το πώς η ριζοσπαστική κομμουνιστική αριστερά θα καταφέρει την λαϊκή αγανάκτηση να την μετατρέψει σε πολιτική πρόταση ανατροπής ενός πολιτικού συστήματος που έχει βασικές ευθύνες για την σημερινή οικονομική κρίση που μαστίζει την χώρα.
Το γεγονός, όμως, αυτής της περιόδου στην Ιταλία όπου και έγινε πλατιά αναφορά και στο συνέδριο της Κομμουνιστικής Επανίδρυσης είναι ότι στη χώρα αυτή άρχισε ένας έντονος διάλογος για το κατά πόσο αυτές οι πολιτικές που εκπορεύονται από την Ε.Ε. μπορούν να εξυπηρετήσουν τον Ιταλικό λαό.

Δεν είναι τυχαίο ότι έχει ανοίξει σε όλες τις δυνάμεις, της πολιτικής και κοινωνικής ιταλικής πραγματικότητας ένας διάλογος για την προοπτική αυτής της Ε.Ε. και αυτής της Ευρωζώνης. Από τη Λέγκα του Βορρά που έχει πάρει θέση ανοικτά ενάντια στο ευρώ, τις επανειλημμένες τοποθετήσεις του ίδιου του Σ. Μπερλουσκόνι υπέρ του εθνικού νομίσματος, μέχρι το κόμμα του Π. Γκρίλο που καθαρά ζητά την έξοδο της Ιταλίας από την Ευρωζώνη αλλά και ενός σημαντικού τμήματος στο χώρο της ριζοσπαστικής αριστεράς, φυσικά με τελείως διαφορετική προσέγγιση από τον κλασσικό παραδοσιακό ευρωσκεπτικισμό των συντηρητικών κομμάτων, αυξάνουν οι φωνές διαμαρτυρίας ενάντια σ΄ αυτή την ευρωπαϊκή πραγματικότητα. Στο συνέδριο της Κομμουνιστικής Επανίδρυσης, για παράδειγμα, μπήκε έντονα το ζήτημα της γερμανικής ιμπεριαλιστικής συμπεριφοράς προς τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες, κύρια του Νότου. Ο απερχόμενος γραμματέας Πάολο Φερρέρο καταδίκασε ανοικτά την Γερμανική στάση μέσα στην Ε.Ε και την ίδια την καπιταλιστική ολοκλήρωση που οδηγεί τον κόσμο της εργασίας σε εξαθλίωση.
Εξίσου σημαντικό όμως, είναι ότι το θέμα της Ε.Ε. και κυρίως της Ευρωζώνης γίνεται θέμα δυναμικών αντιπαραθέσεων μέσα στο συνδικαλιστικό κίνημα και προπαντός στην ίδια την αστική τάξη της Ιταλίας που αρχίζει να συνειδητοποιεί ότι η μόνη κερδισμένη από αυτή την οικονομική ευρωπαϊκή πραγματικότητα είναι η Γερμανία.
Η πολιτική ρευστότητα στην Ιταλία είναι εμφανής σε όλους τους χώρους και πολύ σύντομα θα έχουμε πρωτόγνωρες εξελίξεις με απρόβλεπτες συνέπειες για όλη την Ευρώπη και την ίδια την Ιταλία.

*Ο Βασίλης Πριμικήρης είναι μέλος της ΚΕ του ΣΥΡΙΖΑ