Σάββατο 7 Μαΐου 2011

Από μετεωρίτες οι λίμνες Ζερέλια

 Από μετεωρίτες οι λίμνες Ζερέλια
Ιχνη που άφησε μετεωρίτης προσκρούοντας στη γη πριν από 10.000 περίπου χρόνια είναι οι λίμνες Ζερέλια που βρίσκονται νοτιοδυτικά του Αλμυρού. Επιστήμονες κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι δίδυμες λίμνες είναι κρατήρες που δημιουργήθηκαν από πρόσπτωση μετεωρίτη και δεν προήλθαν από ηφαιστειακή έκρηξη όπως πιστευόταν μέχρι σήμερα. Πρόκειται για ένα εντυπωσιακό εύρημα, καθώς είναι η πρώτη φορά που αναγνωρίζεται τέτοιο φαινόμενο στην Ελλάδα!
 
Οι λίμνες Ζερέλια είναι δύο κυκλικές λίμνες διαμέτρου 150 και 250 μέτρων με αντίστοιχα βάθη 6 και 8 μέτρων και απόσταση περί τα 250 μέτρα μεταξύ τους και βρίσκονται νοτιοδυτικά του Αλμυρού.
 
Ο σχηματισμός των λιμνών με βάση τα πρόσφατα γεωμορφολογικά χαρακτηριστικά αποδίδεται χρονολογικά στην Ολόκαινο περίοδο και δύναται να περιοριστεί στο διάστημα πριν από 12.500 έως 8.000 έτη. Η θεώρηση ότι η δημιουργία τους οφείλεται σε πρόσκρουση μετεωρίτη βασίζεται κυρίως στα σημαντικά και πολυπληθή ευρήματα από κροκάλες και λατύπες στο πηλώδες περιβάλλον των όχθεων των λιμνών.
 
Ειδικότερα το κλειδί για να ξεδιπλωθεί αυτή η πραγματικά παράξενη και ιδιαίτερα σημαντική ιστορία - πρόκειται για μια σπουδαία ανακάλυψη αν σκεφτεί κανείς ότι σε ολόκληρη την Ευρώπη οι αντίστοιχες θέσεις δεν φτάνουν τις 40 σε αριθμό – ήταν τα ευρήματα από λιωμένο ζιρκόνιο στα πετρολογικά δείγματα καθώς πρόκειται για ένα μέταλλο το οποίο τήκεται σε θερμοκρασίες πολύ υψηλότερες από αυτές που αναπτύσσονται στο ηφαιστειακό μάγμα. Μάλιστα από τις διαστάσεις των κρατήρων εκτιμάται ότι το μέγεθος των μετεωριτικών θραυσμάτων θα πρέπει να κυμαινόταν από 10 έως 30 μέτρα.
 
Πιο συγκεκριμένα λεπτομερειακές πετρολογικές και ορυκτολογικές εργαστηριακές έρευνες ικανού αριθμού δειγμάτων διαφορετικών διαστάσεων, σε συνδυασμό με την παρατηρούμενη εικόνα των αποτελεσμάτων από τις γεωφυσικές διασκοπήσεις, επιβεβαίωσαν την παραπάνω θεώρηση περί πρόσκρουσης μετεωριτικών θραυσμάτων.
 
Σύμφωνα με τους επιστήμονες το πλέον πειστικό επιχείρημα στην προκειμένη περίπτωση συνίσταται στην εργαστηριακή μαρτυρία εύρεσης μερικώς τετηγμένου ζιρκονίου στα συλλεχθέντα πετρολογικά δείγματα, για την τήξη του οποίου απαιτούνται θερμοκρασίες μεγαλύτερες των 1.400 – 1.800°C, οι οποίες όμως δεν απαντώνται σε διαδικασίες μαγματισμού και φαινόμενα μεταμόρφωσης στον γήινο φλοιό και τον ανώτερο μανδύα.
 
Στο επόμενο στάδιο της έρευνας θα πραγματοποιηθεί λήψη δειγμάτων από το εσωτερικό των λιμνών, με σκοπό την ανεύρεση υπολειμμάτων από τον μετεωρίτη που έπεσε στη γη της Μαγνησίας πριν από χιλιάδες χρόνια.
 
Πρέπει να αναφερθεί ότι η γεωφυσική και ορυκτολογική μελέτη των δίδυμων κρατήρων υποστηρίχθηκε οικονομικά από το Κοινωφελές Ιδρυμα Ιωάννη Σ. Λάτση, στο πλαίσιο σχετικού προγράμματος που εκπονείται τα τέσσερα τελευταία χρόνια και πρόκειται για μία από τις 21 μελέτες που στηρίχτηκαν από ένα σύνολο 604 προτάσεων που υποβλήθηκαν και συμμετείχαν 96 ερευνητές της Ελλάδας και του εξωτερικού.
 
Οι 21 μελέτες εντάσσονται στο ετήσιο πρόγραμμα ενίσχυσης της επιστημονικής έρευνας στην Ελλάδα που υλοποιεί το Ίδρυμα με τον τίτλο «Επιστημονικές Μελέτες» και παρουσιάστηκαν την Πέμπτη σε ειδική εκδήλωση στην Αθήνα.
 
Τις μελέτες εκπόνησαν το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, το Ινστιτούτο Μεταλλειολογίας και Πετρογραφίας και το ΕΤΗ Ζυρίχης με συντονιστή ερευνητή τον Ευάγγελο Λάγιο καθηγητή Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος στο Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών και μέλη της ομάδας τους κκ. Dietrich Volker, καθηγητής στο Ινστιτούτο Μεταλλειολογίας και Πετρογραφίας, Ελβετικό Ομοσπονδιακό Ινστιτούτο Τεχνολογίας, ΕΤΗ Ζυρίχη, Γκάρτζος Ευθύμιος Καθηγητής στο Εργαστήριο Ορυκτολογίας-Γεωλογίας στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Σακκάς Βασίλειος Διδάσκων στο Τομέα Γεωφυσικής-Γεωθερμίας στο Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών και Reusser Eric Καθηγητής στο Ινστιτούτο Μεταλλειολογίας και Πετρογραφίας στο Ελβετικό Ομοσπονδιακό Ινστιτούτο Τεχνολογίας ΕΤΗ Ζυρίχης.
taxydromos

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Powered By Blogger