Ακροδεξιά και εξέδρα: Η περίπτωση της ΑΕΚ

Ο ναζιστικός χαιρετισμός του Κατίδη

Κανείς δεν μπορεί να ξεχάσει το απόγευμα της 16ης Μαρτίου του 2013, όταν ο 20χρονος, τότε, παίκτης της ΑΕΚ Γιώργος Κατίδης έκανε το 2-1 στον αγώνα εναντίον της Βέροιας, στο 84ο λεπτό και το πανηγύρισε τρέχοντας προς τον στίβο του ΟΑΚΑ, βγάζοντας την μπλούζα του και χαιρετώντας ναζιστικά. Ήταν η πρώτη φορά που το ελληνικό ποδόσφαιρο βρέθηκε αντιμέτωπο με το ξεκάθαρο και αποκρουστικό φάντασμα του νεοναζισμού, εντός γηπέδου.

Η αυθόρμητη αντίδραση της ΑΕΚ, ως σύλλογος και ως οπαδοί, ήταν άμεση. Η διοίκηση, από την πλευρά της, κάλεσε σε απολογία τον ποδοσφαιριστή και στις 19 Μαρτίου αποφασίστηκε από το Δ.Σ. η διακοπή του συμβολαίου του, έως το τέλος εκείνης της σεζόν. Ο τότε συμπαίκτης του Μιχάλης Παυλής προσπάθησε με δηλώσεις του να καλύψει τον συμπαίκτη του, λέγοντας ότι δεν έχει καμία σχέση με την πολιτική, όπως και ο τότε προπονητής της Ένωσης, Ewald Lienen, ο οποίος μάλιστα είχε μακρά αντιφασιστική πορεία στο γερμανικό ποδόσφαιρο.

Οι οπαδοί της ΑΕΚ, όμως, δεν ήταν εξίσου επιεικείς. Ο μεγαλύτερος σύνδεσμος φιλάθλων της ΑΕΚ, η Original 21, με ανακοίνωσή του ξεκαθάρισε ότι «στην ΑΕΚ δεν χωράνε φασισταριά ναζιστές, βάλτε το καλά στο άδειο σας κεφάλι» και απευθυνόμενοι στον Κατίδη τόνισαν ότι, «πλέον είσαι ανεπιθύμητος και καταζητούμενος ανάμεσά μας!». Πιο αναλυτικά, η ανακοίνωση ανάφερε, μεταξύ άλλων: «Το να χαιρετάς φασιστικά… ΡΕ ΤΙΠΟΤΕΝΙΕ ΞΕΥΤΙΛΑ ΔΕΝ ΣΥΓΧΩΡΕΙΤΑΙ ΜΕ ΤΙΠΟΤΑ! Τρίζουν τα κόκκαλα των προγόνων μας, της ίδιας μας της ιστορίας… της προσφυγιάς και των αντιφασιστικών μας αξιών! Είσαι λίγος και σαν παίχτης και σαν άνθρωπος τελικά! Πλέον είσαι ανεπιθύμητος και καταζητούμενος ανάμεσά μας! Τα δάκρυά σου δεν μας πείθουν… οι δικαιολογίες σου το ίδιο! Οι γερμανοτσολιάδες, οι νενέκοι και οι προσκυνημένοι, όσοι δηλαδή πριν από εσένα χαιρετούσαν με τον ίδιο τρόπο, είχαν και αυτοί δικαιολογίες. Η ιστορία δεν τους ξεχνά!».

To «Τρίγωνο Αδελφοποίησης» με Λιβόρνο και Μαρσέιγ

Για περισσότερα από δέκα χρόνια, οι οργανωμένοι οπαδοί της ΑΕΚ είναι αδελφοποιημένοι με τους ενεργούς αντιφασίστες οπαδούς της Λιβόρνο. Οι φίλοι της ιταλικής ομάδας είναι βαθύτατα πολιτικοποιημένοι και η Λιβόρνο θεωρείται η αριστερή ομάδα του πρωταθλήματος της γειτονικής χώρας, με πάρα πολλές κόντρες εντός και κυρίως εκτός γηπέδων με τους ακροδεξιούς οπαδούς της Λάτσιο. Οι οπαδοί της ΑΕΚ, της Λιβόρνο, αλλά και της γαλλικής Μαρσέιγ, έχουν δημιουργήσει ένα «Τρίγωνο Αδελφοποίησης» («Triangle of Brotherhood») μεταξύ τους, το οποίο περιλαμβάνει ανταλλαγή οπαδών, εκδρομές από και προς τα γήπεδά τους, κοινές συμπάθειες και (κυρίως) κοινές
αντιπάθειες, αλλά ενίοτε και ακτιβισμό, όχι για ποδοσφαιρικούς, αλλά
για πολιτικούς λόγους, όπως για μια πορεία στο κέντρο της Αθήνας. Οι οργανωμένοι οπαδοί της ΑΕΚ έχουν δώσει πολλές φορές ξεκάθαρο αντιφασιστικό τόνο, είτε στις εξέδρες των γηπέδων είτε στους δρόμους της Αθήνας και ιδιαίτερα στην περιοχή των Εξαρχείων, στην οποία έχουν έντονη παρουσία.

Η αποτυχημένη προσπάθεια της ΤΟΦΑ και οι Getto Boys

Στη δεκαετία του ’80 είχε ιδρυθεί η φασιστική ΤΟΦΑ (Τρομοκρατική Οργάνωση Φιλάθλων ΑΕΚ), η οποία προσπάθησε να ενταχθεί στην Original, γρήγορα όμως αυτοδιαλύθηκε. Αργότερα, η εμφανίστηκε η ομάδα Getto Boys με ακροδεξιά δράση που κι αυτή επιχείρησε να ισχυροποιηθεί στην κερκίδα της ΑΕΚ, χωρίς όμως επιτυχία. O πρώην αρχηγός της, μάλιστα, έχει εξοριστεί από την εξέδρα των οπαδών της ΑΕΚ, έχοντας βρει καταφύγιο για μια εποχή στην εξέδρα της Προοδευτικής.

Η μάχη με τη Χρυσή Αυγή

Πιο πρόσφατα, η μάχη των οργανωμένων οπαδών της ΑΕΚ με τη Χρυσή Αυγή, είχε ξεκινήσει από το 2012, τότε που η Χρυσή Αυγή είχε κάνει την πρώτη της είσοδο στη Βουλή και άνοιγε γραφεία σε διάφορες περιοχές. Μια φήμη ήθελε να προσπαθεί η οργάνωση να ανοίξει γραφεία και δίπλα στον σύνδεσμο που στεγαζόταν η Original στο Περιστέρι. Τότε, οι οπαδοί της ΑΕΚ είχαν βγει με ένα πανό στον δρόμο που έγραφε «ούτε να το σκέφτεστε», δηλώνοντας ανοιχτά τις προθέσεις τους.

Στο τέλος της ίδιας χρονιάς και συγκεκριμένα τον Δεκέμβριο του 2012, ο τότε βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Δημήτρης Στρατούλης κατήγγειλε φασιστική επίθεση σε βάρος του, ενώ βρισκόταν στο γήπεδο και παρακολουθούσε την ομάδα του στον ποδοσφαιρικό αγώνα ΑΕΚ-Ατρόμητος, στο ΟΑΚΑ. Οι οπαδοί της ΑΕΚ που του επιτέθηκαν δεν έμειναν μόνο στη φραστική επίθεση, αλλά τον ξυλοκόπησαν, με αποτέλεσμα να μεταφερθεί στο ιατρείο του γηπέδου για τις πρώτες βοήθειες. Ο ΣΥΡΙΖΑ σε ανακοίνωσή του τότε έβλεπε στους δράστες, μέλη της Χρυσής Αυγής τονίζοντας: «Καταγγέλλουμε την άγρια δολοφονική επίθεση εναντίον του βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ Δημ. Στρατούλη από μέλη της Χρυσής Αυγής. Ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ δέχθηκε δολοφονικά χτυπήματα στο κεφάλι, έξω από τον χώρο του Ολυμπιακού Σταδίου, κατά τη διάρκεια του ημιχρόνου ποδοσφαιρικού αγώνα, από τρία άτομα που μόλις τον αναγνώρισαν δήλωσαν μέλη της Χρυσής Αυγής, λέγοντάς του πως “τώρα θα σε σκοτώσουμε”. Απαιτούμε την άμεση σύλληψη και δίωξη των δραστών. Η ανοχή απέναντι στη φασιστική οργάνωση της Χρυσής Αυγής οδηγεί μαθηματικά στο να θρηνήσουμε ζωές, καταλύει τη δημοκρατία. Η απάντηση πρέπει να είναι άμεση και αποφασιστική πριν είναι αργά».

Η Original 21 είχε σχολιάσει τότε με τη σειρά της πως «θα πρέπει να τελειώνουμε μια και καλή με αυτό το καρκίνωμα των φασιστών», σημειώνοντας επίσης: «Εμείς, ως Original 21, ως απόγονοι προσφύγων/μεταναστών και τέλος ως απλοί άνθρωποι, θέλουμε να κάνουμε ξεκάθαρο στα θρασύδειλα σκουλήκια που επιτέθηκαν στον ΑΕΚτσή Στρατούλη ότι είναι ανεπιθύμητοι και πλέον επικηρυγμένοι. Η μεγάλη οικογένεια της ΑΕΚ περιλαμβάνει ανθρώπους χωρίς χρώμα και σύνορα. Οι μισάνθρωποι δεν χωράνε ανάμεσά μας».

Επίθεση της Χρυσής Αυγής στην Original

Λίγες ημέρες αργότερα, τον Ιανουάριο του 2013, οργανωμένοι οπαδοί της ΑΕΚ δέχθηκαν επίθεση από μέλη της Χρυσής Αυγής στην Κόρινθο, την ώρα που συγκέντρωναν τρόφιμα και ρούχα για άπορους, μετανάστες και κρατουμένους. «Την Πέμπτη το μεσημέρι, την ώρα που πέντε άτομα απέθεταν τα τρόφιμα που προηγουμένως είχαν αγοράσει, πέντε φασιστοειδή αποβιβάστηκαν από δύο αυτοκίνητα και κρατώντας πτυσσόμενα γκλοπ τους επιτέθηκαν. Το τι επακολούθησε, τροφή για σκέψη. Υ.Γ. Μάλλον κάποιοι πρέπει να ξεκινήσουν μαθήματα αριθμητικής. Ούτε ένα βήμα πίσω», ανέφερε σε μια λιτή ανακοίνωσή της η Original 21 Κορίνθου.

Η δολοφονία του Παύλου Φύσσα

Την ημέρα του θανάτου του Παύλου Φύσσα, η ανακοίνωση των οπαδών της ΑΕΚ, έχει δείξει από τότε και την πλειοψηφική επικράτηση των αντιφασιστών στην κερκίδα της Ένωσης. Η ΑΕΚ ήταν ανάμεσα στις ομάδες που πήραν θέση μετά τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα από τη Χρυσή Αυγή και σήκωσαν πανό που έγραφε: «Φασίστες δολοφονούν, μπάτσοι συνεργούν και οι 300 παίζουν με τις ζωές μας».

Χρυσαυγίτης ΑΕΚτζής

Ένα από τα μέλη της Χρυσής Αυγής που είναι γνωστό για τη σχέση του με την κερκίδα της ΑΕΚ είναι ο Γιάννης Λαγός. Μάλιστα, αυτή η σχέση είχε καταγραφεί σε τηλεφωνικές συνομιλίες που περιλαμβάνονται στη δικογραφία και τις οποίες είχε φέρει στο φως η εφημερίδα Έθνος, μεταξύ του υπόδικου βουλευτή με τον Σωτήρη Δεβελέκο. «Πού έχω μπλέξει μ’ αυτούς, χίλιες φορές στο γήπεδο που πήγαινα με την Original καλύτερα, καλύτερα θα ’ναι. Αυτό που ζω τώρα στη Χρυσή Αυγή, ρε φίλε, που υποτίθεται έχουμε ιδεολογία και έχουμε και νοοτροπία…», καταγράφεται να λέει ο Γιάννης Λαγός, σύμφωνα με το αποκαλυπτικό δημοσίευμα. Παρόλα αυτά, η Χρυσή Αυγή δεν είχε καταφέρει να έχει επίσημη παρουσία στην Ένωση και να ηγεμονεύσει στην κερκίδα του Δικεφάλου.

Πάντως, πέρα από τα πανό και τις δηλώσεις, οπαδοί της ΑΕΚ είχαν επιτεθεί τον Γενάρη του 2016 στα γραφεία της Χρυσής Αυγής στα Τρίκαλα, πριν από το παιχνίδι μπάσκετ της ομάδας τους με την τοπική ομάδα. Πάνω από 500 οπαδοί της ΑΕΚ, σύμφωνα με το ρεπορτάζ, φώναξαν αντιφασιστικά συνθήματα και έριξαν πέτρες, τούβλα και φωτοβολίδες στα γραφεία, αφού πρώτα πραγματοποίησαν πορεία στην πόλη.

Στο πλευρό της Μονής Εσφιγμένου δίπλα στη Χρυσή Αυγή

Παραφωνία στη γενικότερη στάση των οπαδών της ΑΕΚ μπορεί να θεωρηθεί η 1η Φεβρουαρίου του 2017 όταν ΑΕΚτζήδες και ακροδεξιοί διαδήλωσαν δίπλα-δίπλα για τη δίωξη ενάντια στη Μονή Εσφιγμένου. Περίπου 20 μέλη της Original 21 ανέβηκαν τις σκάλες πίσω από τον Άγνωστο Στρατιώτη στη Βουλή και ανέβασαν πανό που έγραφε: «Όχι στην κάρτα του πολίτη = 20 χρόνια κάθειρξη. Κάτω τα χέρια από την Εσφιγμένου, Original 21», ενώ φώναζαν το σύνθημα «ΑΕΚ, θρησκεία, Ορθοδοξία», ενώ υπήρξε και ένταση με την Αστυνομία που τους απομάκρυνε.

Η περίπτωση του γηπέδου

Σε μια αρκετά τεταμένη εποχή, όταν η κουβέντα για το γήπεδο της Νέας Φιλαδέλφειας είχε ανάψει, το 2014, υπήρχε ενα περιστατικό που δίχασε την εξέδρα της ΑΕΚ. Πρόκειται για τις επιθέσεις στον κοινωνικό χώρο της Στρούγκας στη Νέα Φιλαδέλφεια από μερίδα οπαδών της ΑΕΚ, με πιο άγρια αυτή του 2014.

Original 21 Anti-Nazi

Ξεκάθαρη θέση κατά του φασισμού έστειλε η Οriginal και στο παιχνίδι με την Ντιναμό Κιέβου για το Europa League. Πολύ πριν από τον αγώνα, το αντιφασιστικό κίνημα ήταν σε εγρήγορση, με τον Ρουβίκωνα να έχει προειδοποιήσει πως οπαδοί της Ντιναμό και μέλη του παραστρατιωτικού Δεξιού Τομέα αποτελούν έναν ναζιστικό στρατό με τη στήριξη των ΗΠΑ και της Ε.Ε., ο οποίος είναι υπεύθυνος για χιλιάδες εγκλήματα, όπως ο εμπρησμός κτιρίου στην Οδησσό, με θύματα 300 ανθρώπους που κάηκαν ζωντανοί. Στην ανακοίνωσή του αναφέρει: «Υπό κανονικές συνθήκες, δεν υπάρχει τίποτα πιο αδιάφορο για μια αναρχική συλλογικότητα από έναν ποδοσφαιρικό αγώνα. Δεν είναι όμως κανονικές οι συνθήκες αυτή τη φορά. Μαζί με τους ποδοσφαιριστές της Ντιναμό Κιέβου θα καταφθάσει και ένας σημαντικός αριθμός οργανωμένων οπαδών της, όπως συμβαίνει συνήθως σε τέτοιες περιπτώσεις. Η παρουσία οργανωμένων οπαδών της Δυναμό Κιέβου είναι μια πρόκληση για όλο τον αντιφασιστικό κόσμο είτε έχει σχέση με τα γήπεδα είτε δεν περνάει ούτε από έξω».

Η ένταση τελικά δεν εκδηλώθηκε απέναντι στους ντόπιους αντιφασίστες, αλλά σε μια παρέα Ρώσων στο Κολωνάκι, με πρωτοφανή για την περιοχή επεισόδια. Πάντως, οι οπαδοί της ΑΕΚ δεν έμειναν με σταυρωμένα τα χέρια και ήδη πριν από τον αγώνα είχαν αναρτήσει στο Facebook ένα αντιναζιστικό post που κατέληγε: «Σήμερα όλοι μαζί – μια κλωτσιά – βάζουμε γκολ τους νεοναζί!».

Στο ΟΑΚΑ, η αντιφασιστική στάση συνεχίστηκε με την ανάρτηση πανό τα οποία έγραφαν «LOVE AEK, HATE RACISM. ORIGINAL 21 ANTI-NAZI» και «THROW NAZIS OUT OF FOOTBALL», δηλαδή, «Αγαπάμε την ΑΕΚ, μισούμε τον ρατσισμό. Original 21 Αντι-Ναζί» και «Πετάξτε τους Ναζί έξω από το ποδόσφαιρο». Το πρώτο μάλιστα συνοδευόταν από το αντιφασιστικό σύμβολο με τη διαγραμμένη σβάστικα. Επίσης, ένα ακόμη πανό που ανέβηκε στο ΟΑΚΑ σημείωνε στα ουκρανικά: «Το 1942, οι Νάζι κρέμασαν τους ποδοσφαιριστές σας, το 2018 δεν σέβεστε την Ιστορία σας», το οποίο αναφερόταν στον Αγώνα του Θανάτου, επί Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.

Πηγή: Vice