Τετάρτη 3 Απριλίου 2013

Ορθοδοξία, γνησιότης και κύρος των Πατέρων.



«Η Εκκλησία δέχτηκε την παρουσία των Πατέρων στους κόλπους της κι έζησε με τη διδαχή και το φρόνημά τους, το οποίο θεώρησε πάντοτε γνήσιο και ορθόδοξο. Στην συνείδησή της οι Πατέρες και Διδάσκαλοι ήσαν η συνέχεια και η προέκταση  των Αποστόλων. Οι δώδεκα απόστολοι παρέδωσαν την προσωπική τους διακονία, που ήταν το να διδάσκουν , στους Πατέρες (Ειρηναίου, Έλεγχος Γ 3,1). Το άγιο Πνεύμα, που φώτιζε τους Αποστόλους, φωτίζει και τους Πατέρες:

‘’Όλη εν σοι (Αθανάσιε) πνεύσασα η ζωηφόρος πνοή, η εξ ύψους πριν επιφοιτήσασα θεοπρεπώς, πνεύματος Χριστού, εν τω υπερώω και μαθηταίς εμφορήσασα, απόστολον δεικνύει τρισκαιδέκατον πάτερ’’ (Ωδή δ’ 18ης Ιαν.).

Στην ομολογία του Δοσιθέου λέγεται όχι μόνον ότι δια των Πατέρων διδάσκει το Άγιο Πνεύμα, αλλά και ότι η διδασκαλία αυτή επαναλαμβάνεται όπως και στα χρόνια των Αποστόλων:

‘’Ως γαρ η πάσα Γραφή εστί τε και λέγεται λόγος του αγίου Πνεύματος, ουχ ότι αμέσως υπ’  αυτού ελαλήθη, αλλ’ ότι υπ’ Αυτού δια των Αποστόλων και Προφητών, ούτω και η Εκκλησία διδάσκεται μεν υπό του ζωαρχικού Πνεύματος, αλλά δια μέσου των Αγίων Πατέρων και Διδασκάλων…’’ (Δοσιθέου, Ομολογία ιβ’, Καρμίρη II, 755).

Αφού οι Πατέρες αποτελούσαν τη συνέχεια των Αποστόλων, επόμενο είναι να θεωρείται το έργο τους Ορθόδοξο, γνήσιο και άρα εξαιρετικά σεβαστό από το πλήρωμα της Εκκλησίας. Η διδασκαλία των Πατέρων είναι ‘’απλανής’’, χωρίς πλάνη (Όρος Δ οικ. Συνόδου), διότι οι ίδιοι υπήρξαν ‘’θεόκριτοι’’ (Πενθέκτη οικ. Σύνοδος) και ‘’θεόπνευστοι’’ (Στ οικ. Σύνοδος). Αυτά όλα δεν αντιπροσωπεύουν επιφανειακό ενθουσιασμό ή σεβασμό χωρίς προϋποθέσεις. Εξέφραζαν την απόλυτη εμπιστοσύνη της Εκκλησίας στην θεολογική προσφορά των Πατέρων, στην ορθοδοξία και τη γνησιότητά τους. Τούτο αποδεικνύουν αποφάσεις οικουμενικών Συνόδων, που στην κυριολεξία περιβάλλουν με το κύρος τους τη διδασκαλία των Πατέρων, διακρίνοντάς την μάλιστα από την Γραφή:

‘’Τούτων τοίνυν ούτως ομολογηθέντων, α και παρελάβομεν εκ της θείας Γραφής και των αγίων Πατέρων διδασκαλίας (Απόφασις Ε οικ. Συνόδου ιδ, Καρμίρη I, 197).
‘’…ως άνωθεν εκ τε των θείων Γραφών, εκ τε της Παραδόσεως των αγίων Πατέρων παρειληφότες εσχήκαμεν (Έκθεσις Διαλλαγών Γ οικ. Συνόδου, Καρμίρη Ι, 154)
‘’Ούτω γαρ κρατύνεται η των αγίων Πατέρων ημών διδασκαλία, ήτουν Παράδοσις της Καθολικής Εκκλησίας (Ζ οικ. Σύνοδος, Καρμίρη Ι ,240)
‘’Επόμενοι τε ταις αγίαις και οικουμενικαίς πέντε Συνόδοις και τοις αγίοις και εγκρίτοις Πατράσι, δύο φυσικάς θελήσεις…δύο φυσικάς ενεργείας αδιαιρέτως…ασυγχύτως κατά την των αγίων Πατέρων διδασκαλίαν (Στ οικ. Σύνοδος, Καρμίρη Ι, 223).

Η διδασκαλία των Πατέρων ορθότατα ταυτίζεται με την Παράδοση της Εκκλησίας, με την πίστη και το φρόνημά της, με ότι δηλαδή έχει λάβει από το Θεό και το κρατεί αναλλοίωτο, αμετάβλητο κι ανόθευτο, όπως κρατά και την Αγία Γραφή. Τα δύο αυτά, Γραφή και Παράδοση, αποτελούν την ενιαία πορεία της θεολογίας, την έκφραση της θείας αλήθειας, η οποία σώζει τον άνθρωπο στην Εκκλησία. Διακρίνονται ως φάσεις της οικονομίας προς την φανέρωση της αληθείας, αλλά δεν χωρίζονται. Η Παράδοση είναι η συνέχεια, η διεύρυνση και η αύξηση της Γραφής. Η Γραφή αποτελεί το σταθερό και μοναδικό θεμέλιο, χωρίς το οποίο τίποτε δεν μπορεί να σταθεί και να δημιουργηθεί. Μιλώντας εδώ για Παράδοση εννοούμε τη διδασκαλία και τη θεολογική προσφορά των Πατέρων. Γενικότερα όμως η Παράδοση δεν αρχίζει με τους Πατέρες, αλλά με το έργο του Κυρίου και των Αποστόλων. Η Εκκλησία δηλαδή είχε το κατ’ αρχήν την Παράδοσή της, στους κόλπους της οποίας γεννήθηκε η Γραφή, που συνιστά το γραπτό μέρος της πρωτοχριστιανικής Παραδόσεως, η οποία, παρά τη δημιουργία της Γραφής, συνεχίστηκε και αυξήθηκε με την εκάστοτε συμβολή των Πατέρων».

(Απόσπασμα από τον πρώτο τόμο της τόμο της παρολογίας του Στ. Παπαδόπουλου, σελ. 42- 44).
* Σε επόμενη ανάρτηση, θα παραθέσουμε τι γράφει ο καθηγητής σχετικά με τα κριτήρια που μια πατερική διδασκαλία γίνεται φρόνημα και Παράδοση της Εκκλησίας, τα λάθη των Πατέρων, και τι αναφέρει ο Μέγας Φώτιος επ’ αυτού.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Powered By Blogger