Κυριακή 24 Μαρτίου 2024

Η Χαρίτα Μάντολες, ο Ερντογάν και η επικαιρότητα του «Δεν ξεχνώ»


Σε λίγες μέρες, στη Λευκωσία, θα έχω την ευκαιρία να γνωρίσω από κοντά μια γυναίκα - σύμβολο της τραγωδίας της Κύπρου, την Χαρίτα Μάντολες.

Πρόκειται για εκείνη τη μόνιμα μαυροφορεμένη γυναίκα, που την βλέπουμε σε δημοσιεύματα να κρατάει πάντα τις μεγάλες ασπρόμαυρες φωτογραφίες των αδικοσκοτωμένων ανθρώπων της οικογένειάς της, για να θυμίζουν - όπως λέει - «το κακό που έγινε και για το οποίο κανένας δεν τιμωρήθηκε».

Ποιος ξέρει τι θα σκέφτεται αυτές τις μέρες, ακούγοντας τις νέες απαράδεκτες δηλώσεις του Ερντογάν, για την τουρκική εισβολή και κατοχή στην Κύπρο...

Δηλώσεις προκλητικές, που αποκαλύπτουν πως η εμπλοκή στους ευρωατλαντικούς σχεδιασμούς και το «καλό κλίμα» στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, που προβάλλει η κυβέρνηση και σιγοντάρουν και άλλα πολιτικά κόμματα, τελικά λειτουργούν ευνοϊκά για τις απαράδεκτες διεκδικήσεις της Τουρκίας. Διευκολύνουν τη διαιώνιση της τουρκικής κατοχής και την αναβάθμιση του «ψευδοκράτους» στη Βόρεια Κύπρο.

Η Μάντολες, όμως, είναι το σύμβολο των αγνοουμένων. Είναι αυτή που θυμίζει συνεχώς την ανοιχτή πληγή που αιμορραγεί.

Είναι αυτή η χαροκαμένη γυναίκα, που δεν σταμάτησε να ξημεροβραδιάζεται για χρόνια ολόκληρα στα συρματοπλέγματα της πράσινης γραμμής και να ρωτάει, να ψάχνει, να επιμένει, να ελπίζει. Να μην παραιτείται στιγμή.

Η γυναίκα, που δεν υπήρξε χρονιά από τότε, που να μην πήγε σε σχολεία για να μιλήσει στα παιδιά για την τραγωδία της Κύπρου, για τον εφιάλτη που βίωσε και που τη στοίχειωσε για το υπόλοιπο της τσακισμένης ζωής της...

Για τη σημασία που έχει να κρατήσουν τα παιδιά ζωντανό μέσα τους, όσα χρόνια κι αν περάσουν, το «Δεν ξεχνώ».

Η γυναίκα αυτή δεν πιστεύει πως η Ιστορία μας διδάσκεται σωστά, και συχνά παραβλέπει την αλήθεια.

Χαρίτα Μάντολες
Χαρίτα Μάντολες
Δεν πιστεύει πως αναφέρονται με ακρίβεια τα πραγματικά γεγονότα, όπως τα έζησαν οι πρωταγωνιστές της τραγωδίας.

«Τα παιδιά - υπογραμμίζει πάντα - πρέπει να μάθουν για τα χωριά των παππούδων τους, για τα κατεχόμενα, για την αληθινή ιστορία, τις δολοφονίες, τα βασανιστήρια, τους βιασμούς, για όλες τις μεγάλες και ανοιχτές πληγές».

Αυτή είδε και ξέρει - και δεν ξεχνάει - το πως χτυπήθηκε άγρια από τους Τούρκους στρατιώτες κι ύστερα πως τους είδε να σκοτώνουν εν ψυχρώ τους δικούς της. Δεν ξεχνάει πως χρειάστηκε να περάσουν κάπου 34 χρόνια για να βρεθούν τα οστά τους σε ομαδικό τάφο στην Κερύνεια και να καταφέρει επιτέλους να τα θάψει.

Η γυναίκα με τους περισσότερους αγνοούμενους

Η Χαρίτα είναι «η γυναίκα με τους περισσότερους αγνοούμενους». Ζει και ξαναζεί κάθε μέρα, με το μυαλό και την καρδιά της, τις μέρες της εισβολής, της κατοχής, της προσφυγιάς, των δολοφονιών, του ατέλειωτου πένθους.

Εχασε πατέρα, άνδρα, δυο γαμπρούς, τον θείο και νονό της κι έναν ξάδελφο.

Πριν χρόνια, σε παρουσίαση βιβλίου για τη ζωή της, είχε πει για εκείνο το μαύρο ξημέρωμα της 21ης του Ιούλη του 1974:

«Τον άντρα μου τον σκότωσαν οι Τούρκοι, έπεσε κάτω, δεν με άφησαν να τον αγγίξω, να δω αν ήταν νεκρός ή ζωντανός, το μωρό μου όμως ήταν πάνω στο σβέρκο του πληγωμένο, έτρεχαν τα αίματά του, φώναζε "μπαμ μπαμ παπά μου", κοιτούσε με τα ματάκια του γουρλωμένα, γύρω γύρω, δεν περπατούσε, κι οι Τούρκοι δεν με άφηναν να το πιάσω.

Η Δέσποινα Μπεμπεδέλη με τον Θανάση Βέγγο
Η Δέσποινα Μπεμπεδέλη με τον Θανάση Βέγγο
Εγώ φώναζα, "θέλω τον γιο μου, θέλω το μωρό μου, το μωρό μου". Οι Τούρκοι με έσπρωχναν πίσω. Κουράστηκε ένας Τούρκος να με ακούει και έπιασε το μωρό από το χεράκι και μου το πέταξε μακριά μέσα στα αγκάθια. Τον διεκδίκησα και τον πήρα, αν δεν τον διεκδικούσα θα ήταν αγνοούμενος ο γιος μου».

Εχει πει ακόμη πως από εκείνο το πρωινό του μακελειού, έμεινε 27 χρόνων, πως δεν μεγάλωσε από τη μέρα της εισβολής.

«Είμαι ακριβώς όσο ήμουν εκείνη τη μέρα. Από τότε σταμάτησα να μεγαλώνω, γιατί περιμένω τη μέρα που θα γυρίσω στο σπίτι μου ελεύθερη. Αμα γυρίσω σπίτι μου, τότε θα αρχίσω να ζω και να μεγαλώνω πάλι».

Λόγια που υπενθυμίζουν τη σημασία τού να αντιτασσόμαστε σταθερά σε «λύσεις» - ανοιχτής ή συγκαλυμμένης - διχοτόμησης στην Κύπρο, που στο δημοψήφισμα του 2004 απέρριψε ο ίδιος ο κυπριακός λαός.

Λόγια που είναι σημαντικό ν' ακούγονται σήμερα για να μην ξεχαστεί το πόσο σημαντική είναι η αλληλεγγύη όλων μας στον αγώνα του κυπριακού λαού για τον τερματισμό της κατοχής. Αγώνα και για προβολή του δίκαιου αιτήματος μιας Κύπρου ενιαίας, ανεξάρτητης, ενός και όχι δύο κρατών, με μία και μόνη κυριαρχία, μία ιθαγένεια και διεθνή προσωπικότητα, ελεύθερης από ξένες βάσεις και στρατεύματα, κοινής πατρίδας Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων.

Γιάννης Ρίτσος - Στέλα Φυρογένη
Γιάννης Ρίτσος - Στέλα Φυρογένη
Χωρίς ξένους εγγυητές και προστάτες, με τον κυπριακό λαό πραγματικά κυρίαρχο στον τόπο του.

Η απίστευτα σκληρή ιστορία και τα σπαρακτικά λόγια της Χαρίτας Μάντολες ακούστηκαν ξανά, πριν από λίγο καιρό, στις τηλεοπτικές οθόνες, από το στόμα της σπουδαίας ηθοποιού Δέσποινας Μπεμπεδέλη, που ενσαρκώνει συγκλονιστικά την Χαρίτα, στη σειρά του «Mega» «Famagusta».

Το δράμα της Κύπρου, η κραυγή των χιλιάδων δολοφονημένων κι αγνοουμένων, συμπυκνώθηκε σε εκείνον τον ανατριχιαστικό μονόλογο, που ταρακούνησε συνειδήσεις.

Ραντεβού στο «Ερμα» της Λευκωσίας

Αυτές οι δυο γυναίκες θα ξανασυναντηθούν, την ερχόμενη Παρασκευή, 29 Μάρτη, στις 18.30, στο βιβλιοπωλείο «ΕΡΜΑ» της Παλιάς Λευκωσίας, όπου θα παρουσιάσουμε - μαζί και με την ξεχωριστή ηθοποιό Στέλα Φυρογένη -, τα τρία βιβλία μου με τις «Αποδελτιώσεις», από τις εκδόσεις «Σύγχρονη Εποχή».

Η πολυβραβευμένη Δέσποινα Μπεμπεδέλη θα συναντηθεί, μέσα από τις σελίδες των τριών βιβλίων, με τον Θανάση Βέγγο, με τον οποίο είχε τη χαρά να συνεργαστεί στην τηλεοπτική σειρά «Περί Ανέμων και Υδάτων», την Ελλη Λαμπέτη και τον Μίκη Θεοδωράκη, σε συναυλία του οποίου είχε κάνει την πρώτη της εμφάνιση στη σκηνή, το 1962. Ηταν «Το τραγούδι του Νεκρού Αδελφού», με το Ελληνικό Λαϊκό Θέατρο του Μάνου Κατράκη.

Χαρίτα Μάντολες
Χαρίτα Μάντολες
Η Στέλα Φυρογένη θα διαβάσει αποσπάσματα κεφαλαίων για τον Γιάννη Ρίτσο, τον Παύλο Σιδηρόπουλο, αλλά και για την λαομίσητη βασίλισσα Φρειδερίκη. Μαζί τους - μέσα από video - και ο ηθοποιός, σκηνοθέτης και ποιητής Δημήτρης Καταλειφός, που θα διαβάσει το κεφάλαιο «Αλέκα Παΐζη».

Την Παρασκευή 29/3, στις 18.30, στο βιβλιοπωλείο - καφεαναγνωστήριο «Ερμα», Εκτορος 43, στην Παλιά Λευκωσία.

Οι πρωταγωνιστές της «Αποδελτίωσης ΙΙΙ»

Στην «Αποδελτίωση ΙΙΙ», από τις εκδόσεις «Σύγχρονη Εποχή», που βρίσκεται ήδη στις προθήκες των βιβλιοπωλείων, πρωταγωνιστούν κυρίως πρόσωπα που άφησαν ισχυρό το αποτύπωμά τους στην Τέχνη. Ανάμεσά τους ο Αλκης Αλκαίος, η Φλέρη Νταντωνάκη, ο Αλέκος Αλεξανδράκης, ο Κώστας Βουτσάς, ο Νίκος Ξανθόπουλος, η Αλέκα Παΐζη, ο Αντρέας Βουτσινάς, ο Μίμης Χρυσομάλλης, ο Γιώργος Μιχαλακόπουλος, η Γιώτα Λύδια, ο Ιάκωβος Καμπανέλλης, η Μαίρη Λίντα, ο Χρήστος Λεοντής, η Νάνα Μούσχουρη, η Τζένη Βάνου, ο Δημήτρης Καταλειφός, η Καίρη Γκρέυ, ο Παντελής Θαλασσινός, ο Θέμης Πάνου, ο Μίλτος Πασχαλίδης, ο Νίκος Σεργιανόπουλος και πολλά ακόμη νεότερα πρόσωπα, αλλά και ξεχωριστές διεθνείς προσωπικότητες της μουσικής, της επιστήμης, της λογοτεχνίας, του αθλητισμού και των εικαστικών, όπως ο Πάμπλο Πικάσο, η Μαρί Κιουρί, ο Ντέιβιντ Μπόουι, ο Τόμας Μαν, η Αγκάθα Κρίστι, ο Γιάννης Αντετοκούνμπο, ο Φρέντι Μέρκιουρι κ.ά.



Της
Σεμίνας ΔΙΓΕΝΗ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Powered By Blogger