Νέα χαράτσια με πρόσχημα «πράσινη μετάβαση» και προστασία του περιβάλλοντος

Eurokinissi

Τη νέα, εφ' όλης της ύλης επίθεση σε βάρος του εργατικού - λαϊκού εισοδήματος, με πρόσχημα την προστασία του περιβάλλοντος, περιγράφει ανάγλυφα ο νέος κλιματικός νόμος του υπουργείου Περιβάλλοντος, που κατατέθηκε στη Βουλή την περασμένη Τετάρτη. Στο νομοσχέδιο περιλαμβάνονται μια σειρά ρυθμίσεις που δημιουργούν ατέλειωτα πεδία κερδοφορίας των επιχειρηματικών ομίλων για «πράσινες» μπίζνες, ενώ το ίδιο ισχύει και για το αστικό κράτος, που προσδοκά να δημιουργήσει έναν εισπρακτικό μηχανισμό από την τσέπη εργαζομένων και αυτοαπασχολούμενων, οι οποίοι θα υποχρεωθούν να υλοποιούν τις «πράσινες» ρυθμίσεις. Να σημειώσουμε ότι ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ συμφωνούν με τις βασικές κατευθύνσεις του νομοσχεδίου.

Το νομοσχέδιο είναι στην ίδια λογική των μέτρων που ανακοίνωσε προχτές η Κομισιόν, ύψους 300 δισ. ευρώ, και τα οποία θα κατευθυνθούν στα ταμεία των ενεργειακών ομίλων, και πάλι με την ταμπέλα της «πράσινης μετάβασης».

Στα πρώτα του άρθρα αποτυπώνονται οι κλιματικοί στόχοι, σύμφωνα με τους αντίστοιχους της ΕΕ για τη λεγόμενη «κλιματική ουδετερότητα» μέχρι το 2050, και η επίτευξή τους με τρόπο που θα ενισχύει την «ασφάλεια δικαίου στους επενδυτές» (άρθρο 1), ενώ δεν λείπουν και οι τυπικές αναφορές στην «κοινωνικά δίκαιη μετάβαση», κατά την προσφιλή φρασεολογία των τελευταίων ετών που συνοδεύει κάθε σχετικό «περιβαλλοντικό» νομοθέτημα, με αποτέλεσμα βέβαια πάντα όλο και περισσότερα νοικοκυριά να βυθίζονται στην ενεργειακή φτώχεια.

Για την επίτευξη των στόχων της «κλιματικής ουδετερότητας» εκπονείται η λεγόμενη «Εθνική Στρατηγική για την Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή» (ΕΣΠΚΑ, άρθρα 4, 5, 6) από το υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, εγκρίνεται με Πράξη του υπουργικού συμβουλίου και καλύπτει χρονική περίοδο τουλάχιστον 10 ετών. Στόχος της, η ανάλυση στόχων και κατευθυντήριων αρχών για την προώθηση των πολιτικών της «κλιματικής αλλαγής» σε τομείς προτεραιότητας που περιλαμβάνουν - τουλάχιστον - Υγεία, Τουρισμό, γεωργία και κτηνοτροφία, δασοπονία, Ενέργεια, υποδομές και μεταφορές, δομημένο περιβάλλον, υδάτινους πόρους, πολιτιστική κληρονομιά κ.λπ., ενώ περαιτέρω εξειδίκευση γίνεται από τα Περιφερειακά Σχέδια, τα οποία καταρτίζει ξεχωριστά κάθε Περιφέρεια.

Επιμένουν στην κατάργηση του λιγνίτη

Μία από τις βασικές προβλέψεις του νομοσχεδίου είναι η οριστική κατάργηση των λιγνιτικών μονάδων της χώρας μέχρι τις 31/12/2028, παρά το γεγονός ότι εξαιτίας και του πολέμου στην Ουκρανία η σημασία του εγχώριου λιγνίτη για την ενεργειακή ασφάλεια και επάρκεια της χώρας αναδεικνύεται καθημερινά όλο και περισσότερο.

Οπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στο άρθρο 11,«απαγορεύεται η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από στερεά ορυκτά καύσιμα από την 31η Δεκεμβρίου 2028» και οι υφιστάμενες άδειες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από στερεά ορυκτά καύσιμα παύουν να ισχύουν τη συγκεκριμένη ημερομηνία. Στη δεύτερη παράγραφο του ίδιου άρθρου, μάλιστα, σημειώνεται ότι η ημερομηνία απαγόρευσης χρήσης στερεών ορυκτών καυσίμων (βασικά λιγνίτη και δευτερευόντως ντίζελ) μπορεί να έρθει και νωρίτερα.

Υποχρεωτική ασφάλιση σπιτιών

Επιπλέον, το νομοσχέδιο καθιστά υποχρεωτική από το 2025 την ασφάλιση των σπιτιών που βρίσκονται κοντά σε περιοχές επικίνδυνες για πλημμύρες, ή κοντά σε δάση όπου υπάρχει κίνδυνος πυρκαγιάς, και μάλιστα αυτό θα είναι προϋπόθεση για την ηλεκτροδότηση του κτιρίου!

Η απαράδεκτη αυτή ρύθμιση θεσπίζεται με πρόσχημα την προστασία από τις φυσικές καταστροφές. Στην ουσία όμως πρόκειται για την αποθέωση της ατομικής ευθύνης, αφού εργατικές - λαϊκές οικογένειες που δεν θα έχουν αυτήν τη δυνατότητα ή θα αναγκαστούν να πληρώσουν πρόστιμα ή, ακόμα χειρότερα, θα μείνουν ακάλυπτες από την όποια κρατική αρωγή σε περίπτωση που το σπίτι τους υποστεί ζημιές από φυσικά φαινόμενα.

Ακόμα βαθύτερη ενεργειακή φτώχεια

Με το νομοσχέδιο η επιλογή καυσίμου θέρμανσης αποκλείεται σταδιακά. Το πανάκριβο φυσικό αέριο γίνεται σταδιακά υποχρεωτικό, με την απαγόρευση νέων καυστήρων πετρελαίου από 1/1/2025 και την υποχρέωση χρήσης βιοκαυσίμων, ενώ θεσπίζονται διατάξεις για υποχρεωτική εγκατάσταση πανάκριβων συστημάτων ηλιακής ενέργειας. Ουσιαστικά, με πρόσχημα την προστασία του περιβάλλοντος, εκτινάσσεται το κόστος των συστημάτων κεντρικής θέρμανσης, σπρώχνοντας τα εργατικά - λαϊκά στρώματα σε ακόμα βαθύτερη ενεργειακή φτώχεια.

Πιο συγκεκριμένα, στο άρθρο 17 σημειώνεται ότι από 1/1/2025 «απαγορεύεται η πώληση και εγκατάσταση καυστήρων πετρελαίου θέρμανσης», ενώ προβλέπεται η επιβολή προστίμου σε όποιον εξακολουθεί να πουλά ή να εγκαθιστά καυστήρες πετρελαίου θέρμανσης, με ύψος προστίμου το τριπλάσιο της τιμής πώλησης του καυστήρα.

Επιπλέον, από 1/1/2030 το πετρέλαιο θέρμανσης που θα πωλείται στη χώρα θα πρέπει να είναι αναμεμειγμένο σε ποσοστό τουλάχιστον 30% με ανανεώσιμα υγρά καύσιμα (βιοκαύσιμα), ενώ και σ' αυτήν την περίπτωση, σε περίπτωση παράβασης, προβλέπεται η επιβολή προστίμου τριπλάσιου της αξίας του πωληθέντος καυσίμου στον τελικό καταναλωτή.

Στο ίδιο άρθρο προβλέπεται ότι για αιτήσεις έκδοσης νέων οικοδομικών αδειών ή και προσθηκών σε υφιστάμενα κτίρια που υποβάλλονται από 1/1/2023 (εξαιρούνται τουριστικά καταλύματα και ναοί) με κάλυψη μεγαλύτερη των 500 τ.μ., υποχρεωτικά πρέπει να τοποθετούν συστήματα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από φωτοβολταϊκά σε ποσοστό που αντιστοιχεί στο 30% τουλάχιστον της κάλυψης.

Ηλεκτροκίνηση για υψηλά βαλάντια

Το νομοσχέδιο επιχειρεί να δώσει τεράστια ώθηση στις πωλήσεις ηλεκτρικών αυτοκινήτων, αυξάνοντας έτσι την πελατεία των αυτοκινητοβιομηχανιών, ενώ ως γνωστόν τα ηλεκτροκίνητα οχήματα είναι πανάκριβα, χώρια που βρίσκονται ακόμα σε στάδιο έρευνας και ανάπτυξης.

Ειδικότερα, σύμφωνα με το άρθρο 12 από 1/1/2026 τα ταξί στην Περιφέρεια Αττικής (εξαιρούνται οι νησιωτικοί ΟΤΑ της Περιφέρειας) και στην Περιφερειακή Ενότητα Θεσσαλονίκης, καθώς και το ένα τρίτο των νέων οχημάτων που ταξινομούνται από εταιρείες ενοικίασης στις εν λόγω Περιφέρειες, πρέπει να είναι ηλεκτρικά. Επιπλέον, από 1/1/2024 το ένα τέταρτο τουλάχιστον των νέων εταιρικών αυτοκινήτων ιδιωτικής χρήσης που ταξινομούνται ανά εταιρεία πρέπει να είναι αμιγώς ηλεκτρικά οχήματα ή υβριδικά ηλεκτρικά οχήματα.

Ακόμα, το νομοσχέδιο τροποποιεί άρθρα του νόμου 4710/2020 για την προώθηση της ηλεκτροκίνησης, δίνοντας περαιτέρω ώθηση στην εγκατάσταση σταθμών φόρτισης οχημάτων. Ειδικότερα, με το άρθρο 14 οι μεγάλοι και μεσαίοι δήμοι όλης της χώρας, ηπειρωτικής και νησιωτικής, θα πρέπει μέχρι τις 30/6/2023 να εκπονήσουν υποχρεωτικά «Σχέδιο Φόρτισης Ηλεκτρικών Οχημάτων», το οποίο βασικά περιλαμβάνει τη χωροθέτηση επαρκούς αριθμού σημείων επαναφόρτισης και αποκλειστικών θέσεων στάθμευσης ηλεκτρικών οχημάτων.

Δημοτικά σχέδια χαρατσώματος

Με το νομοσχέδιο φορτώνονται νέα βάρη στους εργαζόμενους μέσω των δήμων, με τις υποχρεώσεις που θεσπίζει περί «μείωσης των εκπομπών ρύπων».

Ειδικότερα, κάθε δήμος οφείλει να καταρτίσει «Δημοτικό Σχέδιο Μείωσης Εκπομπών», για τη μείωση των εκπομπών του οικείου ΟΤΑ μέσω συγκεκριμένων δράσεων. Το σχέδιο περιλαμβάνει «απογραφή και στόχους μείωσης εκπομπών για τα κτίρια, τον εξοπλισμό και τις υποδομές που καταναλώνουν Ενέργεια» τα οποία χρησιμοποιούνται από τους δήμους, καθώς και τα νομικά πρόσωπα που εποπτεύονται από αυτούς. Η απογραφή οφείλει να περιλαμβάνει κτίρια, κοινωφελείς εγκαταστάσεις, ιδίως για θέματα αθλητισμού, πολιτισμού, φωτισμού δημοτικών οδών και κοινόχρηστων χώρων, καθώς και τις δημοτικές εγκαταστάσεις ύδρευσης - αποχέτευσης - άρδευσης και τα δημοτικά οχήματα του συγκεκριμένου περιβαλλοντικού αποτυπώματος, και τα μέτρα που θα ληφθούν για τη μείωση των εκπομπών (αντικατάσταση οχημάτων με ηλεκτρικά, ηλεκτροδότηση με ΑΠΕ κ.λπ.), ώστε μέχρι το 2025 να μειωθούν οι εκπομπές κατά 10% και μέχρι το 2030 κατά 30% συγκριτικά με το 2019.

Αλλες προβλέψεις αφορούν τη λεγόμενη μετάβαση των ελληνικών νησιών προς την «κλιματική ουδετερότητα», όπου τίθεται ως στόχος η μείωση εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 80% σε σχέση με το 2019, ενώ από το 2030 απαγορεύεται η χρήση μαζούτ για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας στα μη διασυνδεδεμένα νησιά. Ετσι, το σχετικό άρθρο 21 περιλαμβάνει μια σειρά στόχων για την περαιτέρω ανάπτυξη των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στα νησιά, τη διαχείριση των απορριμμάτων, των υδάτων, έως και αναφορές για την προώθηση της ηλεκτροκίνησης και στις θαλάσσιες μεταφορές.