ΕΚΝΛ: ΤΙ ΙΣΧΥΕΙ ΚΑΙ ΠΟΙΟ ΤΟ ΥΨΟΣ ΑΝΑΛΟΓΑ ΜΕ ΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Το καθεστώς των αδειών και το ύψος των επιδομάτων παρουσιάζει το Εργατικό Κέντρο Λάρισας, με αφορμή το γεγονός ότι η συντριπτική πλειοψηφία των εργαζομένων του ιδιωτικού τομέα θα λάβουν το επόμενο διάστημα τις άδειές τους. Σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις, «άδεια» είναι το χρονικό διάστημα διακοπής της εργασίας για να ξεκουραστεί ο εργαζόμενος, για το οποίο όμως πληρώνεται κανονικά τις τακτικές του αποδοχές και παίρνει επιπλέον και επίδομα αδείας. Το επίδομα αδείας, ανεξαρτήτως από τα χρόνια υπηρεσίας, είναι το μισό των μηνιαίων τακτικών αποδοχών για τους εργαζόμενους με μισθό και 13 ημερομίσθια για τους εργαζόμενους με ημερομίσθιο. Ο εργαζόμενος δικαιούται κατά τον πρώτο χρόνο εργασίας του σε συγκεκριμένο εργοδότη να πάρει από την έναρξη της απασχόλησής του αναλογικό ποσοστό της ετήσιας κανονικής άδειας με αποδοχές που δικαιούται μετά τη συνεχή απασχόληση 12 μηνών. Ο εργοδότης υποχρεούται να χορηγεί σε όλο το προσωπικό του άδεια μέχρι τη λήξη του έτους (31 Δεκεμβρίου). Οι άδεις για το μισό τουλάχιστον προσωπικό πρέπει να δίνονται στο διάστημα από 1 Μαΐου έως 30 Σεπτεμβρίου. Οι αποδοχές άδειας και το επίδομα αδείας πρέπει να προκαταβάλλονται από τον εργοδότη το αργότερο την προηγούμενη μέρα από την έναρξη της άδειας. Η άδεια από το τρίτο ημερολογιακό έτος εργασίας στον ίδιο εργοδότη, πρέπει να δίνεται ολόκληρη. Μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις επιτρέπεται να δοθεί τμηματικά ή άδεια σε δυο περιόδους. Αυτό μπορεί να γίνει είτε λόγω σοβαρής ή επείγουσας ανάγκης της επιχείρησης ή με αίτηση του εργαζόμενου. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι να εγκριθεί η τμηματική χορήγηση από την αρμόδια Επιθεώρηση Εργασίας. Πάντως το πρώτο τμήμα της άδειας πρέπει να περιλαμβάνει τουλάχιστον 6 συνεχόμενες εργάσιμες ημέρες ή 12 συνεχόμενες ημέρες αν είναι ανήλικος. Σε περίπτωση διαφωνίας μεταξύ εργοδότη και εργαζόμενου για τη διάρκεια της άδειας και το χρόνο χορήγησής της, αποφασίζει τριμελής επιτροπή της αρμόδιας Επιθεώρησης Εργασίας, ύστερα από αίτηση των ενδιαφερομένων. ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ Τα χρονικά διαστήματα που ο εργαζόμενος δεν δουλεύει για λόγους ασθένειας μικρής διάρκειας, νόμιμης απεργίας, ανώτερης βίας, άδειας χωρίς αποδοχές, διαθεσιμότητας, υπερημερίας εργοδότη και επίσχεσης εργασίας, θεωρούνται για τον υπολογισμό των ημερών αδείας σαν εργάσιμος χρόνος και δεν συμψηφίζονται με τις μέρες της άδειας. Πρέπει δηλαδή να δοθεί όλη η άδεια. Αν όμως ο χρόνος ασθένειας είναι μεγάλος και υπερβεί τα χρονικά όρια της «βραχείας ασθένειας» (π.χ. πάνω από 1 μήνας για 4 χρόνια για εργασία ως 4 χρόνια στον ίδιο εργοδότη), τουλάχιστον επί τόσες μέρες όσες είναι οι μέρες άδειας του έτους, τότε ο εργαζόμενος δεν θα πάρει άδεια. Αν οι μέρες της υπέρβασης είναι λιγότερες από τις μέρες της κανονικής άδειας, τότε θα γίνει συμψηφισμός. Αν ο εργαζόμενος δεν δικαιούται άδεια λόγω ασθένειας μεγάλης διάρκειας, θα πληρωθεί κανονικά τόσο τις αποδοχές, όσο και το επίδομα άδειας. Οι μέρες άδειας που παίρνουν οι γυναίκες για μητρότητα (άδεια κυοφορίας, λοχείας, φροντίδας παιδιού) θεωρούνται σαν χρόνος πραγματικής υπηρεσίας και δεν επηρεάζουν τις μέρες κανονικής άδειας. Η αδικαιολόγητη απουσία από την εργασία μπορεί να αφαιρεθεί από τις μέρες κανονικής άδειας. Δηλαδή για κάθε μέρα αδικαιολόγητης απουσίας ο εργοδότης μπορεί να κόψει μια μέρα άδειας. Στην περίπτωση όμως αυτή ο εργαζόμενος πρέπει να πάρει το σύνολο των αποδοχών και του επιδόματος άδειας. Η απεργία δεν θεωρείται αδικαιολόγητη απουσία. Αν με ευθύνη του εργοδότη δεν χορηγηθεί μέρος ή ολόκληρη η άδεια μέχρι το τέλος του ημερολογιακού έτους, ο εργαζόμενος δικαιούται αποζημίωση ίση με τις αποδοχές άδειας για τις μέρες που δεν τις πήρε. Δεν διπλασιάζεται όμως το επίδομα άδειας. Υπάρχουν και ποινικές κυρώσεις για τον εργοδότη που αρνείται να δώσει την άδεια (χρηματική ποινή και φυλάκιση έως 6 μήνες). Κατά τη διάρκεια της κανονικής άδειας ο εργοδότης δεν μπορεί να απολύσει τον εργαζόμενο. Αν το κάνει, η απόλυση είναι άκυρη. Επιχειρήσεις που λειτουργούν 6 ημέρες την εβδομάδα ΧΡΟΝΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΗΜΕΡΕΣ ΑΔΕΙΑΣ Αποδοχές με μισθό Αποδοχές με ημερομίσθιο Έως 12 μήνες στον ίδιο Έως 24 (2 μέρες ανά Έως 24 εικοστά Έως 24 εργοδότη μήνα) πέμπτα 2ο ημερολογιακό έτος στον Αν συμπληρωθεί 25. Αν συμπληρωθεί 1 Αν συμπληρωθεί 25. ίδιο εργοδότη Αν δεν συμπληρωθεί, μισθός. Αν δεν συμπληρωθεί, ανάλογα με τους μήνες Αν δεν συμπληρωθεί, ανάλογα με τους μήνες απασχόλησης (2 μέρες ανά μήνα) ανάλογα με τους μήνες απασχόλησης. απασχόλησης (2 ημερομίσθια ανά μήνα) 3ο ημερολογιακό έτος – 10 χρόνια στον ίδιο εργοδότη 26 1 μισθός  26 Πάνω από 10 χρόνια στον 30 1 μισθός συν τόσα 1 μισθός συν τόσα εικοστά ίδιο εργοδότη εικοστά πέμπτα για πέμπτα για όσες εργάσιμες ή 12 χρόνια σε διάφορους όσες εργάσιμες ημέρες ημέρες εμπίπτουν στον εργοδότες εμπίπτουν στον επόμενο μήνα επόμενο μήνα Επιχειρήσεις που λειτουργούν 5 μέρες τη βδομάδα ΧΡΟΝΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΗΜΕΡΕΣ ΑΔΕΙΑΣ Αποδοχές με μισθό Αποδοχές με ημερομίσθιο Έως 12 μήνες στον Έως 20 (20/12 αριθμός Έως 24 εικοστά πέμπτα Έως 24 ίδιο εργοδότη μηνών εργασίας) 2ο ημερολογιακό έτος Αν συμπληρωθεί 21. Αν συμπληρωθεί 1 Αν συμπληρωθεί 25. στον ίδιο εργοδότη Αν δεν συμπληρωθεί, μισθός. Αν δεν συμπληρωθεί, ανάλογα με τους μήνες Αν δεν συμπληρωθεί, ανάλογα με τους μήνες απασχόλησης (21/12 επί αριθμός μηνών ανάλογα με τους μήνες απασχόλησης. απασχόλησης εργασίας) 3ο ημερολογιακό έτος 22 1 μισθός  26 – 10 χρόνια στον ίδιο εργοδότη Πάνω από 10 χρόνια 25 1 μισθός συν τόσα 1 μισθός συν τόσα στον ίδιο εργοδότη εικοστά πέμπτα για εικοστά πέμπτα για ή 12 χρόνια σε όσες εργάσιμες ημέρες όσες εργάσιμες ημέρες διάφορους εμπίπτουν στον επόμενο εμπίπτουν στον επόμενο εργοδότες μήνα μήνα