Αναβιώνουν μνήμες στο Τρίκερι

Εργάτριες, αγρότισσες, διανοούμενες, νέες, γριές, μικρομάνες, στάλθηκαν στην εξορία γιατί συμμετείχαν αυτές ή οι δικοί τους σ’ έναν δίκαιο αγώνα πρώτα ενάντια στους ξένους κατακτητές και στη συνέχεια στους ντόπιους δυνάστες. Περισσότερες από 12.000 γυναίκες στην περίοδο του Εμφυλίου και μετά (1948-1953), εξορίστηκαν, βασανίστηκαν και μαρτύρησαν στο νησί του Τρικερίου. Σήμερα στο ίδιο μέρος θα αναβιώσουν μνήμες από την μακρινή αυτή περίοδο και θα αποδοθεί τιμή στις γυναίκες αυτές που στάθηκαν όρθιες απέναντι σε σωματικά αλλά και ψυχικά βασανιστήρια. Σήμερα στη Μαγνησία ζουν τρεις γυναίκες που έχουν υπερβεί ήδη τα 90 τους χρόνια.

 

Εκδήλωση τιμής και μνήμης για τις εξόριστες γυναίκες θα πραγματοποιήσουν σήμερα Κυριακή 8 Μαΐου στο νησάκι Τρίκερι ο Δημοκρατικός Σύλλογος Γυναικών Ν. Μαγνησίας και οι σύλλογοι γυναικών   της ΟΓΕ των νομών Λάρισας, Καρδίτσας, Τρικάλων, Θεσσαλονίκης και Λιτοχώρου.  

 

Στη σημερινή εκδήλωση θα μετάσχουν περισσότερα από 600 άτομα,  καθώς ένα  λεωφορείο έρχεται από το Λιτόχωρο, δύο από την Θεσσαλονίκη,  ενώ τρία λεωφορεία έχουν δρομολογηθεί από την Λάρισα και άλλα τρία από το Βόλο, σε μια προσπάθεια να κρατήσουν ζωντανή την μνήμη αυτών των γυναικών και να αποδώσουν φόρο τιμής στον αγώνα τους.

 

Η εκδήλωση πραγματοποιείται στο πλαίσιο της ημέρας της αντιφασιστικής νίκης των λαών (9 Μαΐου) και της Παγκόσμιας Ημέρας της Μητέρας, ενώ για αυτή μίλησαν χθες το μεσημέρι μέλη του Δημοκρατικού Συλλόγου Γυναικών Μαγνησίας που παραχώρησαν συνέντευξη Τύπου.

«Σήμερα περισσότερο από ποτέ πρέπει να παραμείνει ζωντανή η μνήμη των αγωνιστριών», τόνισε η εκπρόσωπος του Συλλόγου Ρίτσα Κωττή και πρόσθεσε ότι στο Τρίκερι πέρασαν εξόριστες από το 1948 έως το 1953 12.000 γυναίκες, εργάτριες, αγρότισσες, διανοούμενες και, παρά τα βασανίστρια που υπέστησαν, μετέτρεψαν το χώρο εξορίας τους σε φυτώριο μορφωτικής και πολιτιστικής δράσης.

 

Στη διάρκεια της σημερινής εκδήλωσης θα γίνει ξενάγηση στους χώρους εξορίας στις 12 το μεσημέρι και θα ακολουθήσουν τα αποκαλυπτήρια τιμητικής πλάκας και κατάθεση στεφάνων ως ελάχιστο φόρο τιμής και μνήμης στις περίπου 5.000 γυναίκες που κρατήθηκαν σ' εκείνο το κολαστήριο της μεταβαρκιζιανής βαρβαρότητας από την πρόεδρο της Ομοσπονδίας Δημοκρατικών Γυναικών Ελλάδας Καλλιόπη Μπουντούρογλου. Μια ώρα αργότερα  στο λιμάνι του Τρικερίου θα γίνει εκδήλωση στην παραλία με ομιλίες, μαρτυρίες και αναφορές όπως και απονομή πλακετών, ενώ η μέρα    θα κλείσει  με μουσική εκδήλωση.

 

Συγκλονιστικές  μαρτυρίες

Η Μαρίκα Οσταμπασίδου ήταν ΕΠΟΝίτισσα και άντεξε πέντε ολόκληρα χρόνια στην εξορία. Όπως λέει οι περισσότερες που πήγαν στο Μακρονήσι άντεξαν. «Περισσότερο και από άντρες κρατήθηκαν ζωντανές και δυνατές», έλεγε η κ. Οσταμπασίδου.

 

Η Αλεξάνδρα Αργυρίου ήταν 10 χρονών παιδί όταν βρέθηκε στην εξορία. Αυτό που θυμάται είναι το άκουσμα από ένα «νταπ-νταπ» στο πάτωμα από το μοναστήρι. Ήταν ο ήχος από την μπότα των βασανιστών που χτυπούσαν το πάτωμα για να μην ακούγονται τα βασανιστήρια που έκαναν στις γυναίκες. «Μου έκανε εντύπωση που αυτό που θυμάται είναι τα βασανιστήρια. Ήταν σχεδόν σα να θυμάται μόνο αυτό. Πόνος και κλάμα», λέει η κ. Κωττή που μίλησε μαζί της.

 

Μικρή ιστορική αναδρομή

Στο νησάκι του Τρικερίου την περίοδο του Εμφύλιου και μετά (1948-1953), εξορίστηκαν, βασανίστηκαν και μαρτύρησαν χιλιάδες γυναίκες αγωνίστριες του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ και του ΔΣΕ, αλλά και ολόκληρες οικογένειες αγωνιστών. Έζησαν εκεί σε άθλιες συνθήκες πρώτα άντρες εξόριστοι και στη συνέχεια γυναίκες και παιδιά, πολλές μωρομάνες με τα παιδιά τους στην αγκαλιά και έγκυες που γέννησαν εκεί στον τόπο της εξορίας τα παιδιά τους.

 

Τον Απρίλη του 1949 από τη Χίο μεταφέρθηκαν στο Τρίκερι πάνω από 1.200 εξόριστες και 2.000 «προληπτικές» κρατούμενες, από περιοχές που εκκένωνε ο κυβερνητικός στρατός. Μετά τα μαρτύριά τους στο Τρίκερι, ένας μεγάλος αριθμός γυναικών οδηγήθηκε στο «καθαρτήριο» της Μακρονήσου.

 

Όσες δεν λύγισαν (οι μισές περίπου) στο κολαστήριο της Μακρονήσου, ξαναστάλθηκαν τον Αύγουστο του 1950 στο Τρίκερι. Από εκεί, λόγω της διεθνούς κατακραυγής ενάντια στα στρατόπεδα, άρχισε η σταδιακή απόλυση εξόριστων γυναικών, μέχρι τον Απρίλη του 1953, οπότε οι τελευταίες 19 εξόριστες μεταφέρθηκαν στον Αϊ-Στράτη.