ΣΥΡΙΑ Αβεβαιότητα με φόντο την κλιμάκωση πιέσεων και αντιπαραθέσεων...

Τεταμένη «ηρεμία» επικρατεί στις ζώνες εφαρμογής της εύθραυστης συμφωνίας παύσης πυρός...

Ρευστή και αβέβαιη παραμένει η κατάσταση στο μεγαλύτερο μέρος της Συρίας, καθώς η εύθραυστη αμερικανο-ρωσική συμφωνία παύσης πυρός που τέθηκε σε εφαρμογή στις 27 Φλεβάρη, εξακολουθεί να τηρείται, παρά τις κατά καιρούς καταγγελίες για παραβιάσεις της από τις εμπόλεμες πλευρές και την Τουρκία να την υπονομεύει, βομβαρδίζοντας μεθοριακές περιοχές της Βόρειας Συρίας δύο φορές: Μία στις 28/2 κατά - υποτίθεται - θέσεων τζιχαντιστών του «Ισλαμικού Κράτους» (τους οποίους στηρίζει με χρήμα, όπλα, πυρομαχικά, ακόμη και ιατρικές υπηρεσίες...) και μία την Παρασκευή 4/3 κατά θέσεων Κούρδων μαχητών των δυνάμεων YGP της Συρίας (σύμφωνα τουλάχιστον με προχτεσινές καταγγελίες των τελευταίων).Η ρευστότητα των εξελίξεων τροφοδοτήθηκε προχτές βράδυ και όταν το ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων ΙΤΑΡ ΤΑΣΣ, επικαλούμενο πληροφορίες του «Ρωσικού κέντρου συμφιλίωσης εμπόλεμων ομάδων στη Συρία», μετέδωσε στοιχεία που αναφέρουν «τη συνέχιση της εκπαίδευσης μισθοφόρων σε χώρες της Μέσης Ανατολής για πόλεμο στη Συρία και τις αποστολές νέων όπλων σε αυτούς»...

Την ίδια ώρα, εντείνονται οι πιέσεις και οι κόντρες ιμπεριαλιστικών δυνάμεων για ενίσχυση της «συμφωνίας παύσης εχθροπραξιών», τη συνέχιση των έμμεσων ενδοσυριακών συνομιλιών πιθανώς στις 9 Μάρτη στη Γενεύη και την προώθηση «πολιτικής λύσης», εφόσον, βεβαίως, αυτή σταθεί δυνατό να «φτιαχτεί» στα μέτρα των ιμπεριαλιστών που εξακολουθούν να παλεύουν μεταξύ τους για τον έλεγχο αγορών (και η ανοικοδόμηση της κατεστραμμένης Συρίας είναι μέρος του παιχνιδιού), των ενεργειακών πηγών, των δρόμων μεταφοράς τους και γενικότερα τις σφαίρες επιρροής.

Πιέσεις για «εκεχειρία» και συνομιλίες...

Την Παρασκευή, οι ηγέτες Γερμανίας Αγκ. Μέρκελ, Γαλλίας Φρ. Ολάντ, Βρετανίας Ντ. Κάμερον και Ιταλίας Μ. Ρέντσι, σε τηλεφωνική συνδιάσκεψη με το Ρώσο ομόλογό τους, Βλ. Πούτιν, του ζήτησαν να «ασκήσει την επιρροή του» στην κυβέρνηση του Σύρου Προέδρου, Μπασάρ Ασαντ, για διατήρηση και ενίσχυση της συμφωνίας παύσης πυρός.
Οι πέντε φέρεται να διαπιστώνουν, παρά τα προβλήματα, «ορατή πρόοδο» στη μείωση των συγκρούσεων στη Συρία και επαναβεβαίωσαν τη στήριξή τους στο λεγόμενο «οδικό χάρτη» για τη «διευθέτηση» της σύγκρουσης στη Συρία υπό το συντονισμό της «Διεθνούς Ομάδας Στήριξης της Συρίας» (στην οποία συμμετέχουν μαζί με τον ΟΗΕ, τον Αραβικό Σύνδεσμο, την ΕΕ και άλλες δυτικές και αραβικές χώρες), στο πλαίσιο της απόφασης 2254 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Ενθάρρυναν, έτσι, παρά τα προβλήματα και τις παραβιάσεις της συμφωνίας παύσης πυρός, τον επικεφαλής της αντιπροσωπείας της συριακής αντιπολίτευσης, Ριγιάντ Χιτζάμπ, να επιστρέψει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων στη Γενεύη.
Ρωσική αντίρρηση στις πιέσεις για άσκηση επιρροής στον Πρόεδρο Ασαντ για ενίσχυση της συμφωνίας παύσης πυρός, δεν φάνηκε να υπάρχει.
Διαπιστώθηκε, ωστόσο, νέα ρωσο-γαλλική κόντρα από τις ανακοινώσεις του Κρεμλίνου και τις δηλώσεις του Γάλλου Προέδρου, Φρανσουά Ολάντ, μετά τις διαβουλεύσεις των τεσσάρων. Σε ανακοίνωση του Κρεμλίνου υπογραμμίζεται η άποψη της Μόσχας πως η απόφαση του Σύρου Προέδρου, Μπασάρ Ασαντ, να προκηρύξει βουλευτικές εκλογές στις 13 Απρίλη είναι «ευθυγραμμισμένη με το ισχύον συριακό σύνταγμα και δεν εμποδίζει τα βήματα που γίνονται στην κατεύθυνση της οικοδόμησης μίας ειρηνευτικής διαδικασίας». Αντίθετα, ο Γάλλος Πρόεδρος, Φρανσουά Ολάντ, ολοκληρώνοντας τις συζητήσεις με ομολόγους του από Γερμανία, Ιταλία και Βρετανία, χαρακτήρισε την απόφαση του Ασαντ να προκηρύξει εκλογές τον Απρίλη «προβοκατόρικη και μη ρεαλιστική».
Στις διαβουλεύσεις των τεσσάρων ηγετών δεν έλειψαν και συζητήσεις για τα σχέδια των επόμενων φάσεων ιμπεριαλιστικής επέμβασης στην ευρύτερη περιοχή, καθώς (σύμφωνα με πληροφορίες βρετανικών και ιταλικών ΜΜΕ) τέθηκαν επί τάπητος τα σενάρια για στρατιωτική επέμβαση ΝΑΤΟ - ΕΕ, πιθανώς μέσα στο επόμενο 10ήμερο, στη Λιβύη, από περίπου 7.000 στρατιώτες, με «μπροστάρη» την κυβέρνηση της Ιταλίας του πρωθυπουργού Ματέο Ρέντσι, με βασική επιδίωξη την «περιφρούρηση» λιβυκών πετρελαϊκών εγκαταστάσεων και πρόσχημα την εκεί δράση των τζιχαντιστών του «Ισλαμικού Κράτους» και δήθεν στόχο τον περιορισμό των προσφυγικών - μεταναστευτικών ροών.

Οι «προϋποθέσεις» για τις συνομιλίες στη Γενεύη

Παράλληλα, προχτές στο Παρίσι πραγματοποιήθηκε μία εξίσου ενδιαφέρουσα Σύνοδος των υπουργών Εξωτερικών Γαλλίας, Ζαν Μαρκ Ερό, Βρετανίας, Φίλιπ Χάμοντ, Γερμανίας, Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάιερ, στην οποία εκφράστηκαν αμφιβολίες εάν τελικώς θα πραγματοποιηθούν την επόμενη Τετάρτη 9 Μάρτη ή θα πάρουν νέα αναβολή οι έμμεσες ενδο-συριακές συνομιλίες στη Γενεύη.
Οι υπουργοί έθεσαν δύο βασικές προϋποθέσεις πριν την πραγματοποίησή τους: Α) Να έχουν όλοι οι Σύροι πρόσβαση σε ανθρωπιστική βοήθεια (πράγμα δύσκολο αφού η συμφωνία παύσης πυρός δεν ισχύει στις περιοχές που τελούν υπό τον έλεγχο τζιχαντιστών του «Ισλαμικού Κράτους» και του «Μετώπου Νούσρα»). Β) Πλήρης σεβασμός της συμφωνίας παύσης πυρός (εξίσου δύσκολο, αφενός επειδή εκκρεμεί η συγκρότηση ενός ρωσο-αμερικανικού ελεγκτικού μηχανισμού τήρησής της, αφετέρου διότι δεν έχουν συμφωνηθεί οι κυρώσεις που θα μπορούσαν να επιβληθούν σε όσους τις παραβιάζουν συστηματικά και έπειτα, επειδή υπάρχει σύγχυση σε σχέση με περιοχές και ένοπλες αντικαθεστωτικές ομάδες που καλύπτονται ή όχι από τη συμφωνία...).
Δεν έγινε γνωστό εάν οι παραπάνω υπουργοί συναντήθηκαν και με τον Σαουδάραβα ομόλογό τους, Αντελ αλ Τζουμπέιρ, ο οποίος «συμπτωματικά» μετέβη στο Παρίσι επίσης την Παρασκευή, ασκώντας τις γνωστές πιέσεις για ανατροπή του Σύρου Προέδρου, Μπασάρ Ασαντ. Ο Τζουμπέιρ δεν αποκλείεται να θύμισε στον Ζ. Μ. Ερό, με τον οποίον συναντήθηκε, τα σχέδιά του για χερσαία επέμβαση στο συριακό έδαφος, με την Τουρκία και ενδεχομένως και άλλους πρόθυμους συμμάχους, εφόσον το εγκρίνουν οι ΗΠΑ, και πρόσχημα την «αντιμετώπιση» των τζιχαντιστών του «Ισλαμικού Κράτους» (που οι ιμπεριαλιστές δημιούργησαν).

Προτάσεις ομοσπονδιοποίησης και αμνηστίας

Μέσα στον κυκεώνα των εξελίξεων που αφορούν ζυμώσεις, σχέδια επόμενων φάσεων διαπραγμάτευσης ή και κλιμάκωσης του πολέμου, δεν θα πρέπει κανείς να αγνοήσει ακόμη δύο ενδιαφέρουσες εξελίξεις.
Η πρώτη ήταν η πρόταση που έριξε στο τραπέζι στις αρχές της βδομάδας ο Ρώσος αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών, Σεργκέι Ριαμπκόφ, περί ομοσπονδιοποίησης της Συρίας. Ο Ριαμπκόφ πρότεινε ως λύση (πιθανώς ως απάντηση στις πρόσφατες δηλώσεις και απειλές του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών, Τζον Κέρι, περί ενός «εναλλακτικού σχεδίου Β» για τη Συρία σε περίπτωση που αποτύχει η συμφωνία παύσης πυρός) ότι η Συρία θα μπορούσε να γίνει ομοσπονδιακό κράτος, «αν, ως αποτέλεσμα συνομιλιών, διαβουλεύσεων και συζητήσεων για τη μελλοντική κρατική τάξη της Συρίας (...) (οι συμμετέχοντες στις ενδοσυριακές συνομιλίες) καταλήξουν στην άποψη ότι αυτό το (ομοσπονδιακό) μοντέλο θα λειτουργήσει, προκειμένου να εξυπηρετηθεί ο σκοπός της διατήρησης της Συρίας ως ενός ενιαίου, κοσμικού, ανεξάρτητου και κυρίαρχου έθνους». Αξίζει να σημειωθεί ότι την περίπτωση ομοσπονδιοποίησης της Συρίας δεν είχε αποκλείσει τον περασμένο Σεπτέμβρη σε συνέντευξή του ούτε ο Σύρος Πρόεδρος, Μπασάρ αλ Ασαντ...
Η δεύτερη ενδιαφέρουσα εξέλιξη αφορά την πρόταση που έκανε μέσω συνέντευξης σε γερμανικό τηλεοπτικό δίκτυο ο Σύρος Πρόεδρος, Μπασάρ Ασαντ. Ο Ασαντ πρόσφερε, για πρώτη φορά, «γενική αμνηστία» σε όλους τους αντικαθεστωτικούς που θα θελήσουν να παραδώσουν τα όπλα τους και θα σταματήσουν «να πληγώνουν ανθρώπους και να καταστρέφουν περιουσίες». Ο ίδιος σημείωσε ότι ήδη παρατηρείται ένα κύμα επανένταξης στο συριακό στρατό έως πρότινος αντικαθεστωτικών ενόπλων, από τη στιγμή που παραδίδουν τα όπλα τους.
Είναι φανερό, μετά απ' όλα αυτά, πως τα σκληρά παζάρια, οι ανατροπές και οι κόντρες με επίκεντρο τη Συρία θα συνεχιστούν ακόμη για καιρό, ασχέτως εάν θα συνεχιστούν ή θα αναβληθούν, για μία ακόμη φορά, αυτή τη βδομάδα στη Γενεύη, οι έμμεσες συνομιλίες μεταξύ αντιπροσωπειών της κυβέρνησης και της αντιπολίτευσης.

Δ. ΟΡΦΑΝΑΚΗ