Διεργασίες στους άξονες «συνεννόησης» και αναμόρφωσης

Στο φόντο του αποτελέσματος του δημοψηφίσματος, της δραματοποίησης των παζαριών με τους «εταίρους» που ακολούθησαν, αλλά και όσων έγιναν στην προχτεσινή συζήτηση στη Βουλή, εντάθηκαν και οι διεργασίες αναμόρφωσης στο αστικό πολιτικό σκηνικό.Διεργασίες με διάφορες πλευρές, αλλά κεντρικό άξονα την από κοινού στήριξη της καπιταλιστικής ανάκαμψης, την υποστήριξη της περιλάλητης επιχειρηματικότητας, την εξασφάλιση γραμμών ρευστότητας και παραπέρα ενισχύσεων στα ντόπια μονοπώλια. Στόχοι εξ ορισμού αντιλαϊκοί, αφού η κερδοφορία του κεφαλαίου βασίζεται στην παραπέρα εκμετάλλευση των εργατικών - λαϊκών στρωμάτων.
Με δεδομένο ότι σε αυτήν τη φάση υπερέχουν τμήματα του ντόπιου κεφαλαίου, που κρίνουν ότι οι παραπάνω στόχοι τους εξυπηρετούνται καλύτερα εντός ΕΕ και ευρώ, οι διεργασίες των τελευταίων ημερών έλαβαν χαρακτήρα σύγκλισης των αστικών πολιτικών δυνάμεων προς αυτήν την κατεύθυνση.
Σε αυτήν τη βάση, ελάχιστες ώρες αφότου έκλεισαν οι κάλπες της προηγούμενης Κυριακής, πήγαν περίπατο τα φληναφήματα περί «διχασμού» που προκαλεί το δημοψήφισμα - όπως έλεγαν ΝΔ, ΠΑΣΟΚ και Ποτάμι - και τα περί της αβύσσου που χωρίζει τάχα το «όχι» της «αξιοπρέπειας» από το «ναι» της «υποτέλειας», όπως υποστήριζε η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ.
Ολοι τους λίγο - πολύ συντάχθηκαν σε ένα «φιλοευρωπαϊκό μέτωπο», με κεντρικό στόχο τη διασφάλιση του ευρωμονόδρομου. Κάτι για το οποίο έσπευσαν να διαβεβαιώσουν τον πρόεδρο της Κομισιόν, Ζ. Κ. Γιούνκερ οι Ντόρα Μπακογιάννη και Στ. Θεοδωράκης στις διαδοχικές επισκέψεις τους στις Βρυξέλλες, Πέμπτη και Παρασκευή, αντίστοιχα.

Στο ίδιο τσουβάλι «ναι» και «όχι»

Ευθύς - εξαρχής, με τις δηλώσεις του, Κυριακή βράδυ, ο πρωθυπουργός ξεκαθάρισε ότι βάζει στο σάκο του και το «όχι» και το «ναι», και ξεκίνησε συνεννοήσεις με τους άλλους πολιτικούς αρχηγούς για την εντολή που, όπως είπε, πήρε από το λαό: Διαπραγμάτευση για συμφωνία (βλ. μνημόνιο), εξασφάλιση της «ευρωπαϊκής» πορείας και ανάκαμψη του κεφαλαίου με «πακέτα» και διευθέτηση του χρέους...
Η σύσκεψη των πολιτικών αρχηγών που πραγματοποιήθηκε την περασμένη Δευτέρα κατέληξε σε «κοινό ανακοινωθέν» που συνυπέγραψαν όλοι τους (πλην ΚΚΕ) και όπου έγινε χειροπιαστό ότι οι όποιες διαφωνίες της συγκυβέρνησης με τα άλλα κόμματα της αστικής διαχείρισης, πάνε στην άκρη, προκειμένου να συμβάλουν από κοινού στην εξυπηρέτηση των αναγκών του εγχώριου κεφαλαίου, εντός της λυκοσυμμαχίας της ΕΕ, με «κλείδωμα» νέου μνημονίου σε βάρος του λαού.

Κοινοί στόχοι προς ενίσχυση του κεφαλαίου

Η πρόκληση σε βάρος του λαού ξεκινούσε από τον πρόλογο ακόμα του ανακοινωθέντος, όπου αναφερόταν: «Η πρόσφατη ετυμηγορία του ελληνικού λαού δε συνιστά εντολή ρήξης (...) Η κυβέρνηση αναλαμβάνει την ευθύνη για τη συνέχιση των διαπραγματεύσεων. Και ο κάθε πολιτικός αρχηγός θα συμβάλει, αντιστοίχως, στο πλαίσιο του θεσμικού και πολιτικού του ρόλου».
Συνέχιζε: «Κοινός στόχος είναι η επιδίωξη λύσης, η οποία θα διασφαλίζει: Την επαρκή κάλυψη των χρηματοδοτικών αναγκών της χώρας. Αξιόπιστες μεταρρυθμίσεις, με κριτήριο τη δίκαιη κατανομή των βαρών και την προώθηση της ανάπτυξης, με τις κατά το δυνατόν λιγότερες υφεσιακές επιπτώσεις. Ισχυρό, εμπροσθοβαρές, αναπτυξιακό πρόγραμμα, πρωτίστως για την καταπολέμηση της ανεργίας και την ενθάρρυνση της επιχειρηματικότητας. Δέσμευση για την έναρξη ουσιαστικής συζήτησης ως προς την αντιμετώπιση του προβλήματος της βιωσιμότητας του ελληνικού δημόσιου χρέους. Αμεση προτεραιότητα αποτελεί η αποκατάσταση της ρευστότητας στο χρηματοπιστωτικό σύστημα, σε συνεννόηση με την ΕΚΤ».
Αποκωδικοποιώντας τα παραπάνω, προκύπτει ότι προτεραιότητα της κυβέρνησης και των άλλων αστικών πολιτικών δυνάμεων είναι η αναδιάρθρωση του κρατικού χρέους, για την εξασφάλιση πόρων για την παραπέρα κρατική στήριξη του εγχώριου κεφαλαίου, μαζί βεβαίως με την πρόσβαση του κεφαλαίου σε χρηματοδότηση μέσω «αναπτυξιακών προγραμμάτων» από το «πακέτο Γιούνκερ», το ΕΣΠΑ κ.λπ., καθώς και νέες καπιταλιστικές αναδιαρθρώσεις, δηλαδή νέα βάρβαρα αντιλαϊκά μέτρα «για την ενθάρρυνση της επιχειρηματικότητας», που θα προστεθούν σε αυτά που ήδη ματώνουν το λαό.

Αναγνωρίζουν τη «συμβολή» Μεϊμαράκη

Σημειωτέον, στον καθορισμό αυτών των αξόνων, βασικό ρόλο είχε και ο νέος, μεταβατικός πρόεδρος της ΝΔ, Ευ. Μεϊμαράκης. Το είπε ο ίδιος ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Πρ. Παυλόπουλος, στη συνάντηση που είχαν οι δυο τους την Πέμπτη. Είπε συγκεκριμένα:
«(...) Σε ό,τι αφορά τη σύσκεψη των Πολιτικών Αρχηγών, αφού εξάρω τη σημασία και τη συμβολή της δικής σας παρουσίας, γιατί τη γνωρίζω, στο να καταλήξουμε σε κοινά σημεία, θέλω να σας διαβεβαιώσω ότι η σύσκεψη και τα συμπεράσματά της έπαιξαν έναν πολύ σημαντικό ρόλο. Πράγμα που αναγνώρισε και ο πρωθυπουργός. Και είναι σημαντικό που τούτη την κρίσιμη στιγμή, βρεθήκαμε όλοι ενωμένοι, οι δημοκρατικές δυνάμεις οι οποίες στηρίζουν την ευρωπαϊκή πορεία της χώρας. Βρεθήκαμε ενωμένοι και για να πούμε ότι δεν υπάρχει όχι μόνο πρόθεση ρήξης, αλλά ούτε σκέψη, και επιπλέον ότι όλοι είμαστε μαζί στον αγώνα για να διασφαλισθεί αυτή η πορεία της Ελλάδας στην Ευρώπη αλλά και στην Ευρωζώνη».

«Τον στηρίζουμε που μετατρέπει το "όχι" σε "ναι"!»

Ο δε Ευ. Μεϊμαράκης υπογράμμισε την «έμπρακτη απόδειξητης διάθεσης όλων των πολιτικών αρχηγών, πλην του ΚΚΕ, που φάνηκε ότι θέλουμε να υπάρχει μια συμφωνία στη χώρα, που θα παραμείνει στο ευρώ και στην Ευρωζώνη, και εξουσιοδοτήσαμε τον πρωθυπουργό που έχει και την ευθύνη να φέρει μία συμφωνία η οποία θα γίνει και ευρύτερα αποδεκτή». Πρόσθεσε ότι «η πρόθεση και η διάθεση της ΝΔ (...) ήταν πάντα η εθνική συνεννόηση».
Τόνισε, επίσης, ότι ως ΝΔ, «είμαστε παρόντες, στην πρόταση του πρωθυπουργού που είπε ότι αν πάρει ένα βροντερό "ΟΧΙ" θα πει ένα μεγάλο "ΝΑΙ". Αυτό εμείς το στηρίζουμε. Αυτό εμείς το αποδεχόμαστεκαι είμαστε έτοιμοι (...) να επαναλάβουμε ότι πρέπει να πει το μεγάλο "ΝΑΙ" για να μείνει η Ελλάδα στην Ευρωζώνη, διαπραγματευόμενος, βέβαια».

Στο ρεύμα της «εθνικής συνεννόησης» και το Ποτάμι

Στον άξονα συνεννόησης κινούνται και οι σχέσεις του Αλ. Τσίπρα με τον Στ. Θεοδωράκη. Μετά την νέα συνάντησή τους την Τετάρτη, ο επικεφαλής του Ποταμιού δήλωσε: «Παραμένουμε στην εθνική γραμμή, παραμένουμε στη γραμμή της εθνικής συνεννόησης για να βρούμε μία λύση σύντομα (...) και να έχουμε ένα καινούριο συμβόλαιο με την Ευρώπη που θα προσφέρει και οικονομική ανάπτυξη (...) Συζητήσαμε με τον πρωθυπουργό τη βοήθεια που μπορεί να προσφέρει το Ποτάμι με κάποιες ενέργειες και συζητήσεις που μπορούμε να κάνουμε κι εμείς στην Ευρώπη».
Εκφράζοντας το πλαίσιο των κοινών τους στοχεύσεων πρόσθεσε: «Ο πρωθυπουργός για αυτό προσπαθεί και για αυτό προσπαθούμε και όλοι, να έχουμε μία συμφωνία πριν την Κυριακή». Και συμπλήρωσε: «Αυτή τη στιγμή αυτό που προέχει και είναι κοινή απόφαση όλων των πολιτικών αρχηγών, είναι η εθνική συνεννόηση».

Διαβεβαιώσεις Τσίπρα και στο ΠΑΣΟΚ

Την ίδια μέρα, ο Αλ. Τσίπρας είχε «μακρά τηλεφωνική συζήτηση» και με την πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ, Φώφη Γεννηματά.
Οπως διαχέουν από το ΠΑΣΟΚ: «Ο κ. Τσίπρας διαβεβαίωσε ότι οι πρωτοβουλίες και οι επιλογές της κυβέρνησής του έχουν ως αναφορά, αποκλειστικά και μόνο, το πλαίσιο της εθνικής στρατηγικής (όπως συνοψίστηκε στο κοινό ανακοινωθέν του Συμβουλίου Πολιτικών Αρχηγών), χωρίς δεύτερες σκέψεις και δίχως διπλά σενάρια».
Ο δε Πρ. Παυλόπουλος, δεν παρέλειψε την Πέμπτη να αναγνωρίσει (και) στη Γεννηματά ότι «η συμβολή σας ήταν σημαντική στο να υπάρξει αυτό το αποτέλεσμα στη Σύσκεψη των Πολιτικών Αρχηγών».

Η ΝΔ ψάχνει πάλι για «μεσαίο χώρο»;

Στο μεταξύ, στη ΝΔ, η αποχώρηση του Αντ. Σαμαρά από την προεδρία, μετά την ήττα του «ναι» στο δημοψήφισμα, επιταχύνει τις διεργασίες αναμόρφωσης στα «δεξιά» του αστικού πολιτικού χάρτη.
Βασικό ερώτημα, ποιος και με ποιο «αφήγημα» θα μπορέσει να ξαναπαρουσιάσει την «παράταξη» ικανή να εγκλωβίζει ευρύτερες λαϊκές μάζες στα προτάγματα του κεφαλαίου, ώστε να διεκδικήσει με αξιώσεις και να διαχειριστεί εκ νέου την αστική διακυβέρνηση.
Αλλωστε, ως ένας βασικός λόγος για την ήττα του «ναι» στο δημοψήφισμα, προβλήθηκε το ότι ήταν «ακέφαλο». Οτι δεν υπήρξε κάποιο πολιτικό πρόσωπο να το «περάσει» στις μάζες των ψηφοφόρων, εφόσον και ο Σαμαράς, και μια σειρά άλλα πρόσωπα που έσπευσαν να ανασύρουν από τις εφεδρείες της δεξιάς - κεντροδεξιάς (π.χ. Κ. Καραμανλής) κρίθηκαν ανίκανα να αναστρέψουν την κατάσταση.
Προσώρας και δεδομένης της κορύφωσης των διαπραγματεύσεων, οι εσωκομματικές διαδικασίες για την ανάδειξη νέου προέδρου έχουν παγώσει και φαίνεται ότι μετατίθενται για το Σεπτέμβρη. Ο δε μεταβατικός πρόεδρος, Ευ. Μεϊμαράκης, διακήρυξε, για να κρατήσει τις εσωκομματικές ισορροπίες, ότι θα λειτουργεί ως «πρώτος μεταξύ ίσων».
Ωστόσο, στο παρασκήνιο, κινούνται διερευνώντας το έδαφος για το πώς θα μπορούσαν να προχωρήσουν ενδεχόμενες υποψηφιότητές τους, μια σειρά πρόσωπα όπως οι Ντ. Μπακογιάννη, Ν. Δένδιας, Κυρ. Μητσοτάκης, Ευρ. Στυλιανίδης, Μ. Βορίδης. Γίνεται δε συζήτηση και για... βουτιά στην επετηρίδα ώστε να βγουν στο προσκήνιο, στελέχη από τη νεότερη γενιά, όπως οι Κ. Μπακογιάννης, Α. Παπαμιμίκος, Β. Κικίλιας, ικανά υποτίθεται να αντιπαρατεθούν στη νεότερη ηλικιακά «ομάδα Τσίπρα».
Βασικό σημείο στις τοποθετήσεις των περισσότερων απ' τους προαναφερόμενους είναι η εκτίμηση πως επί ηγεσίας Σαμαρά, η ΝΔ μπάταρε στα δεξιά - ακροδεξιά, χάνοντας την επαφή με τον λεγόμενο «μεσαίο» χώρο.
Με την εξαΰλωση του ΠΑΣΟΚ που τον κάλυπτε, κρίνουν ότι υπάρχει εκεί «ψωμί», παίζοντας το χαρτί της «φιλοευρωπαϊκής δύναμης» που εγγυάται την παραμονή και σταθερή πορεία της χώρας στην ΕΕ και στο ευρώ. Μόνο που εκεί δίνει πλέον τα ρέστα του και ο ΣΥΡΙΖΑ...