Κυριακή 25 Νοεμβρίου 2012

Όμηροι των τραπεζών οι δανειολήπτες * Ποιοι ωφελούνται και ποιοι μένουν εκτός * ΙΝΚΑ Θεσσαλίας: αυστηρά τα κριτήρια, θετική η αναστολή πλειστηριασμών

ΜΟΝΟ ΕΝΑΣ ΣΤΟΥΣ 5 ΜΕ ΣΤΕΓΑΣΤΙΚΟ ΘΑ ΜΠΟΡΕΣΕΙ ΝΑ ΕΝΤΑΧΘΕΙ ΣΕ ΕΥΝΟΪΚΗ ΡΥΘΜΙΣΗ

Του Γιώργου Νούλη
Εν αναμονή του τελικού σχεδίου για τη ρύθμιση δανείων, τις βασικές γραμμές του οποίου είδαν το φως της δημοσιότητας την περασμένη εβδομάδα, και υπό την προϋπόθεση ότι θα τύχουν της έγκρισης της τρόικας, βρίσκονται χιλιάδες δανειολήπτες. Αν και το σχέδιο της ρύθμισης των στεγαστικών και των καταναλωτικών δανείων, που επεξεργάστηκε το υπουργείο Ανάπτυξης αφήνει εκτός διακανονισμού όσα δάνεια δεν φέρουν ως εγγύηση ακίνητη περιουσία του δανειολήπτη, εν αντιθέσει με τις προσδοκίες που είχαν καλλιεργηθεί, ωστόσο αποτελεί ένα σημαντικό βήμα για να περιοριστούν τα «κόκκινα» δάνεια και να μειωθεί η ανασφάλεια σε μια μερίδα πολιτών. Ταυτόχρονα το υπουργείο Ανάπτυξης για να αντιμετωπίσει τις δυσλειτουργίες του Ν. 3869 για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά, ειδικά στο θέμα της εκκρεμοδικίας των υποθέσεων, προωθεί την κατάργηση του εξωδικαστικού συμβιβασμού προκειμένου να επισπεύσει τη δικαστική απόφαση.

 Η συγκεκριμένη πρωτοβουλία είναι ιδιαίτερα σοβαρή και η παρουσία του Γ.Γ. Καταναλωτή του υπ. Ανάπτυξης κ. Γ. Στεργίου στη Λάρισα, την ερχόμενη Παρασκευή στην εκδήλωση που συνδιοργανώνουν η Περιφέρεια και το ΙΝΚΑ Θεσσαλίας, αποκτά μεγάλο ενδιαφέρον καθώς θα εξηγηθούν όλες οι πτυχές του σχεδίου. Πάντως το ΙΝΚΑ Θεσσαλίας αντιμετωπίζει με σκεπτικισμό τις προτάσεις του υπ. Ανάπτυξης όχι μόνο λόγω των αυστηρών κριτηρίων ένταξης που τίθενται αλλά κυρίως γιατί δεν έχει αποσαφηνιστεί σημαντικά σημεία της διαδικασίας εφαρμογής των ρυθμίσεων.
ΤΑ ΜΥΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ
Όμως, ποιο είναι το σχέδιο που ανακοινώθηκε, τι προβλέπουν οι ρυθμίσεις και ποιους αφορούν; Επιγραμματικά το πρόγραμμα διευκόλυνσης είναι μόνο για ενυπόθηκα δάνεια και προσφέρει στους
δανειολήπτες περίοδο χάριτος, μέχρι 4 χρόνια, με επανεξέταση στα 2 έτη, κατά τη διάρκεια της οποίας ο θα καταβάλλει μόνο τόκους με σταθερό επιτόκιο 1,5% και μηνιαία δόση κάτω από 200 ευρώ. Ειδικότερα η ρύθμιση θα αφορά σε μισθωτούς, συνταξιούχους (ιδιωτικού και δημόσιου τομέα) και σε όσους έχουν τεκμαιρόμενη εξαρτημένη σχέση εργασίας ( δηλαδή δουλεύουν με μπλοκάκια), και υπό την προϋπόθεση ότι το οικογενειακό τους εισόδημα είναι έως 25.000 ευρώ και έχει μειωθεί από την 1η Ιανουαρίου του 2010 τουλάχιστον κατά 35%. Κατά την περίοδο χάριτος ο δανειολήπτης θα πληρώνει μόνο τόκους του δανείου με όριο το 30% του εισοδήματός του. Εάν το ποσό της δόσης υπερβαίνει το 30% του φορολογητέου εισοδήματος, η μηνιαία καταβολή περιορίζεται στο ύψος αυτό. Σε περίπτωση μηδενικών εισοδημάτων, προβλέπεται η δυνατότητα μηδενικών καταβολών.
Στη ρύθμιση εντάσσεται μόνο η πρώτη κατοικία, η αντικειμενική αξία της οποίας για μισθωτούς και συνταξιούχους δεν θα πρέπει να ξεπερνά τις 180.000 ευρώ, ενώ για τους πολύτεκνους τις 200.000 ευρώ. Στη ρύθμιση θα ενταχθούν και ευπαθείς κοινωνικές ομάδες χωρίς εισοδηματικά κριτήρια όπως άνεργοι, ανάπηροι και πολύτεκνοι, ενώ οι άνεργοι κατά την περίοδο χάριτος δεν θα καταβάλλουν δόση.
 Σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις και βάσει των προϋποθέσεων που τίθενται μόνο ένα στα πέντε στεγαστικά δάνεια θα μπορέσει να ενταχθεί στη ρύθμιση, ενώ η πλειοψηφία των δανειοληπτών που έχουν οφειλές από καταναλωτικά δάνεια αποκλείεται. Και αυτό γιατί η κατηγορία των καταναλωτικών δεν έχει εμπράγματη εξασφάλιση. Έως και το 2008 οι τράπεζες χορηγούσαν καταναλωτικά δάνεια χωρίς εγγυήσεις και μόνο μετά την κατάρρευση της Lehman Brothers άρχισαν να τις ζητούν. Αλλά και πάλι τα δάνεια που δίνονταν ήταν ελάχιστα καθώς η στρόφιγγα των δανείων είχε κλείσει. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι οι τράπεζες ήταν κάθετες στην απαίτηση για εξαίρεση των καταναλωτικών δανείων χωρίς εγγυήσεις επειδή το ενδεχόμενο ρύθμισης και αυτών των δανείων θα αύξανε κατά πολύ τις κεφαλαιακές απαιτήσεις για τις τράπεζες (λόγω των προβλέψεων) και κατ' επέκταση και για το ελληνικό δημόσιο, που θα καλούνταν να καλύψει τη ζημία.
Σημειώνεται ότι από τη ρύθμιση εξαιρείται και η... κατακόκκινη κατηγορία των πιστωτικών καρτών. Τραπεζικές πηγές δεν αναμένουν πάντως να υπάρξει πρόβλημα με την τρόικα, η έγκριση της οποίας είναι απαραίτητη για να γίνει η ρύθμιση νόμος του κράτους. Όπως σημειώνουν χαρακτηριστικά, η λύση που προτείνεται δεν επηρεάζει τα ίδια κεφάλαια των τραπεζών σε βαθμό που να αυξάνονται απαγορευτικά οι ανάγκες τους.
Συμπερασματικά κωδικοποιώντας την πρόταση που παρουσιάστηκε δικαίωμα ένταξης στη ρύθμιση που προτείνεται έχουν οι εξής κατηγορίες δανειοληπτών:
Α) Μισθωτοί - Συνταξιούχοι - Επαγγελματίες με έως 2 εργοδότες (μπλοκάκια)
- Με εισοδηματικές απώλειες από την 1/1/2010 άνω του 35%
- Με φορολογητέο εισόδημα σήμερα έως 25.000 ευρώ
- Με προσημειωμένο ακίνητο αντικειμενικής αξίας έως 180.000 ευρώ
Β) Άνεργοι, ευπαθείς ομάδες
- Με προσημειωμένο ακίνητο αντικειμενικής αξίας έως 200.000 ευρώ
- Χωρίς κανένα άλλο κριτήριο
Όσοι πληρούν τα παραπάνω κριτήρια μπορούν να μειώσουν τη δόση τους στο 30% του μηνιαίου εισοδήματός τους.
Οι βασικοί όροι της ρύθμισης είναι οι εξής:
- Ο δανειολήπτης πληρώνει μόνο τόκους με σταθερό επιτόκιο 1,5% για 4 χρόνια
- Σε κάθε περίπτωση η δόση δεν μπορεί να ξεπερνά το 30% των μηνιαίων αποδοχών του
- Θα γίνει επαναξιολόγηση της κατάστασης του δανειολήπτη μετά από 2 χρόνια
- Σε περίπτωση που ο δανειολήπτης δεν έχει εισοδήματα θα αναστέλλεται η πληρωμή των δόσεων
- Μετά την τετραετή περίοδο χάριτος θα επανέρχονται οι αρχικοί όροι του δανείου
ΠΑΡΑΤΑΣΗ ΠΛΕΙΣΤΗΡΙΑΣΜΩΝ
Στα σχέδια του ΥΠΑΑΝ είναι επίσης η παράταση των υφιστάμενων διατάξεων αναστολής των πλειστηριασμών έως 31/12/2013 (πρώτη κατοικία έως 200.000 ευρώ), αλλά και η δημιουργία από τις τράπεζες προγραμμάτων επιβράβευσης όσων αποπληρώνουν έγκαιρα τα δάνειά τους.
ΒΕΛΤΙΩΣΗ Ν. ΚΑΤΣΕΛΗ
Επίσης στο σχέδιο εντάσσεται ρύθμιση βελτίωσης του ν. 3869/2010 (νόμος Κατσέλη) καθώς δημιουργείται ένας θεσμός διαμεσολάβησης προκειμένου να απαλλαγούν τα Ειρηνοδικεία από τον σημερινό όγκο των εκκρεμών υποθέσεων, αρκετές εκ των οποίων έχουν πάρει ημερομηνία εκδίκασης το 2019. Στη Λάρισα οι ημερομηνίες που δίνονται σήμερα είναι για τις αρχές του 2014. Στόχος του υπουργείου Ανάπτυξης επί της ουσίας είναι να ανατραπεί το κομμάτι του εξωδικαστικού συμβιβασμού. Γι αυτό δεν θα απαιτείται η συναίνεση όλων των πιστωτών, αλλά όσων έχουν το 51% της οφειλής. Αν αυτοί συναινέσουν θα μπορεί να οδηγήσει σε ρύθμιση και τους υπόλοιπους πιστωτές.
Στο πλαίσιο αυτό εξετάζεται να δοθεί ή δυνατότητα στο δανειολήπτη να πληρώνει το ποσό που ο ίδιος πιστεύει ότι μπορεί και να συμψηφίζεται το ποσό μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας συμβιβασμού.
Οι οργανώσεις των καταναλωτών πάντως, μεταξύ των προτάσεων που κατέθεσαν για τη βελτίωση της νομοθεσίας, ζητούν έως και 40 έτη επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής για την προστασία της κύριας κατοικίας, συμψηφισμό των καταβολών που γίνονται μετά την κατάθεση της αίτησης ενώπιον ειρηνοδικείου, αυτόματη αναστολή των καταδιωκτικών μέτρων και φυσικά ένταξη των εμπόρων και μικροεπιχειρηματίων στο νόμο.
Ο κ. ΚΟΚΚΑΛΗΣ
Στο μεταξύ με προβληματισμό αντιμετωπίζει τις προτάσεις του υπ. Ανάπτυξης το Ινστιτούτο Καταναλωτών Θεσσαλίας και πρόεδρος του ΙΝΚΑ κ. Βασίλης Κόκκαλης θεωρεί ότι πρέπει να αποσαφηνιστούν πολλά σημεία των προτάσεων ενώ θα έπρεπε να υπάρχει μεγαλύτερη ελαστικότητα στην επι8βολήκριτηρίων ένταξης. «Κατ’ αρχήν, τονίζει ο κ. Κόκκαλης μιλώντας στην «Ε» να επισημάνουμε πως δεν πρόκειται για τελικές ρυθμίσεις. Είναι προτάσεις για διευκόλυνση αποπληρωμής από συγκεκριμένη κατηγορία πολιτών ενώ τα κριτήρια ένταξης είναι πολύ αυστηρά. Υπάρχει μεγάλη ασάφεια στην εφαρμογή των συγκεκριμένων ρυθμίσεων ποιος θα ελέγχει και θα κρίνει για την υπαγωγή στις ρυθμίσεις; Οι τράπεζες; Αν ναι, τότε η διαδικασία θα είναι αδιάβλητη δεδομένου ότι οι τράπεζες είναι αρνητικές στον εξωδικαστικό συμβιβασμό στην πλειοψηφία τους. Το υπουργείο Ανάπτυξης; Ποιος.
Συνεπώς είναι πολύ κρίσιμο και καθοριστικό ποιο όργανο θα αποφασίζει για την υπαγωγή των δανειοληπτών στις επικείμενες –υπό ψήφιση– ρυθμίσεις. Ένα άλλο αρνητικό σημείο είναι ότι αποκλείονται από τη ρύθμιση οι ελεύθεροι επαγγελματίες και οι εμποροβιοτέχνες ενώ η αναστολή των πλειστηριασμών για ένα έτος, για την οποία το ΙΝ.ΚΑ. ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ πίεζε ζητώντας τρία χρόνια), είναι ίσως το μοναδικό θετικό μέτρο.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Powered By Blogger