Παγκόσμια Ημέρα για την εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών

 

Ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών έχει κηρύξει ως την 25η Νοεμβρίου Παγκόσμια Ημέρα Εξάλειψης της Βίας κατά των Γυναικών. Με αφορμή την ημέρα αυτή, κόμματα και οργανώσεις εξέδωσαν ανακοινώσεις.
Το δικαίωμα των γυναικών σε μια ζωή χωρίς βία, συνιστά απόλυτο δικαίωμα! Καμιά ανοχή στη βία κατά των γυναικών, τονίζεται σε ανακοίνωση του τμήματος Φεμινιστικής πολιτικής/Φύλλου του ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ.
"Η βία κατά των γυναικών- ως διαχρονικό φαινόμενο- όχι μόνο δεν μειώνεται με την λεγόμενη «εξέλιξη» των κοινωνιών, αλλά αντίθετα ολοένα και οξύνεται. Μπορεί να ασκείται στο πλαίσιο της οικογένειας (και να είναι λεκτική, ψυχολογική, σωματική, σεξουαλική και οικονομική), της κοινωνίας (βιασμός, σεξουαλική παρενόχληση στην εργασία και αλλού, εμπόριο γυναικών,
εξαναγκαστική πορνεία ...), καθώς και από τους ίδιους του θεσμούς του κράτους. Οι γυναίκες ως κατηγορία είναι τα πρώτα θύματα του πολέμου, της μετανάστευσης, του σύγχρονου δουλεμπορίου, αλλά και των κακοποιητικών συμπεριφορών στην ιδιωτική ζωή και στην οικογένεια.
Η βία που υφίστανται οι γυναίκες δεν οφείλεται στην «αδύναμη» φύση τους ή στο ότι οι άνδρες είναι γενικά γεννημένοι «βίαιοι». Είναι ένα φαινόμενο που παράγει η κοινωνία στην οποία ζούμε, (δηλ. ο καπιταλισμός σε «συνεργασία» με την πατριαρχία), και επιδεινώνεται δραματικά με την οικονομική κρίση και τη σήψη αυτού του συστήματος που βιώνουμε τα τελευταία χρόνια. Δεν υπάρχει ένας παράγοντας που ευθύνεται για την συνεχιζόμενη βία κατά των γυναικών. Η βία κατά των γυναικών είναι αποτέλεσμα περίπλοκων και αλληλοσυνδεόμενων μεταξύ τους, οικονομικών, πολιτικών, θεσμικών και πολιτισμικών παραγόντων οι οποίοι συνιστούν εκδηλώσεις των ανισότιμων σχέσεων εξουσίας μεταξύ ανδρών και γυναικών.
Οι βιαιότητες είναι αλληλένδετες με τη θέση που καταλαμβάνουν ιστορικά οι γυναίκες σ' αυτή τη κοινωνία και με τις διακρίσεις που ασκούνται σε βάρος τους, σε όλα τα επίπεδα. Και έχουν να κάνουν με την πολλαπλές όψεις της καταπίεσης των γυναικών στην ιδιωτική και δημόσια ζωή, στη δουλειά, την οικογένεια και τις προσωπικές, κοινωνικές και πολιτικές σχέσεις.
Σήμερα, με τα απανωτά μνημόνια, την επιδείνωση της φτώχειας, την έκρηξη της ανεργίας (που στις νέες γυναίκες φτάνει να αγγίζει το εφιαλτικό 62%), των περικοπών των κοινωνικών δαπανών, και της διάλυσης της κοινωνικής πολιτικής, η κατάσταση μέσα στην οικογένεια γίνεται όλο και πιο αφόρητη και πιο «βίαιη» για όλους και κυρίως για τις γυναίκες.
Μέσα σ' αυτές τις συνθήκες, οι αγώνες για την εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών, είναι αγώνες για την κοινωνική χειραφέτηση, είναι κομμάτι του αγώνα για να καταργήσουμε αυτό το σύστημα που αναπαράγει και επιδεινώνει όλες τις έμφυλες διακρίσεις και εντείνει τους αποκλεισμούς" καταλήγει η ανακοίνωση του ΣΥΡΙΖΑ.
Η Γραμματέας Γυναικών και Προστασίας της Οικογένειας των ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ, Μαρία Κόλλια-Τσαρουχά, προέβη στην ακόλουθη δήλωση:
«Η βία κατά των γυναικών συνιστά κατάφωρη παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και είναι το πιο αποσιωπημένο έγκλημα στον κόσμο. Είναι η ακραία έκφραση άσκησης εξουσίας του άνδρα προς τη γυναίκα και ο ισχυρότερος μηχανισμός ελέγχου αυτής. Η σωματική κακοποίηση της γυναίκας συνοδεύεται σχεδόν πάντα από ψυχολογική και λεκτική βία, οικονομικό έλεγχο και κοινωνική αποστέρηση. Συνδέεται με διάφορους μύθους (αλκοολισμός, φτώχια, χαμηλό μορφωτικό επίπεδο), τους οποίους τα στατιστικά στοιχεία έχουν από καιρό καταρρίψει και αποδεικνύουν περίτρανα, ότι η κακοποίηση των γυναικών αφορά όλα τα κοινωνικά, μορφωτικά και οικονομικά στρώματα. Πλήττει τη ζωή και την αξιοπρέπεια της κάθε γυναίκας, που δέχεται τη βία.
Η πλήρης άσκηση θεμελιωδών δικαιωμάτων από γυναίκες και κορίτσια αποτελεί αναφαίρετο, αναπόσπαστο και αδιαίρετο τμήμα των παγκόσμιων ανθρώπινων δικαιωμάτων και είναι σημαντική για την πρόοδο, για την ειρήνη, την ασφάλεια και την ανάπτυξη. Η βία που συνδέεται με το φύλο, συνιστά παραβίαση θεμελιωδών δικαιωμάτων, ιδίως της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, του δικαιώματος στη ζωή και του δικαιώματος στην ακεραιότητα και στην προσωπικότητα του ατόμου. Αυτή η παραβίαση εμποδίζει την άσκηση μιας αυτεξούσιας ζωής.
Η τηλεφωνική Γραμμή SOS 15900 για την άμεση συμβουλευτική υποστήριξη γυναικών θυμάτων βίας έκλεισε πάνω από 1,5 χρόνο λειτουργίας, συγκεντρώνοντας πανελλαδικά 7.676 κλείσεις, από τις οποίες οι 5.986 (ποσοστό 78%) αφορούσαν περιστατικά έμφυλης βίας. Το συμπέρασμα που βγαίνει αβίαστα είναι, ότι η βία είναι διάχυτη σε όλη την κοινωνία, ανεξαρτήτως οικογενειακής ή οικονομικής κατάστασης.
Οι δραματικές διαστάσεις που λαμβάνουν επιπλέον οι επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης στην ψυχολογία του ελληνικού πληθυσμού είναι μια αδιαμφισβήτητη αλήθεια. Όταν κάποιος αδυνατεί να χειριστεί τη ζωή του και τα ζητήματα της επιβίωσής του, ένα μόνιμο αίσθημα ματαιότητας τον καταβάλλει. Είναι γεγονός, πως όλοι έχουν επηρεαστεί από την οικονομική κρίση, αλλά οι άνθρωποι που αντιμετωπίζουν αδιέξοδο έχουν αυξηθεί δραματικά. Οι έντονα στρεσογόνοι και αρνητικοί παράγοντες που υφίστανται σε μια περίοδο οικονομικής κρίσης, όπως αυτή που βιώνουμε σήμερα στη χώρα μας, συνεισφέρουν ισχυρά στην εμφάνιση ενός προβλήματος ψυχικής υγείας, και μετά βεβαιότητας επιτείνουν τα φαινόμενα της βίας κατά των γυναικών»
Η Γραμματεία Γυναικών και Προστασίας της Οικογένειας των ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ προτείνει την άμεση εφαρμογή δράσεων και δημιουργία ομάδων με στόχο:
· Τη διάδοση και τήρηση της Σύμβασης του ΟΗΕ.
· Την οργάνωση ολοκληρωμένων δομών υποστήριξης κακοποιημένων γυναικών με πλήρη ψυχοκοινωνική στήριξη.
· Τη δημιουργία και εφαρμογή κατάλληλου και επαρκούς νομικού πλαισίου το οποίο, αναδεικνύοντας τις πραγματικές διαστάσεις του προβλήματος, θα στοχεύει πραγματικά στην πάταξή του και όχι στη συγκάλυψή και υποβάθμισή του.
· Την προώθηση ισότιμης εκπαίδευσης και τη δημιουργία προγραμμάτων ισότητας των φύλων στα ελληνικά σχολεία.
· Την πρόληψη και ευαισθητοποίηση της κοινής γνώµης.
Μη δέχεσαι παθητικά κάθε μορφή βίας από όπου και αν προέρχεται. Σπάσε το φράγμα της σιωπής, μίλησε γι' αυτό που σου συμβαίνει. Μην νιώθεις ενοχές. Πάρε τις αποφάσεις σου από την πρώτη φορά που θα συμβεί, γιατί συνήθως η βία επαναλαμβάνεται. Μην δεχτείς καμία δικαιολογία. Καμία ανεκτικότητα απέναντι σε οποιαδήποτε πράξη βίας. Η κάθε γυναίκα πρέπει να νιώσει πως κρύβει μέσα της δύναμη και πως πρέπει να αντισταθεί σε κάθε απειλή εναντίον της. Επαναλαμβάνουμε τη συλλογική μας δέσμευση για μια κοινωνία ισότητας μεταξύ γυναικών και ανδρών, που να προσφέρει καλύτερη διαβίωση και ένα βιώσιμο μέλλον για όλους μας.»
Απο την Δημοκρατική Αριστερά η Μαρία Γιαννακάκη, η Κατερίνα Μάρκου, η Ασημίνα Ξηροτύρη, η Μαρία Ρεπούση και η Νίκη Φούντα εξέδωσαν την ακόλουθη ανακοίνωση:
«Η βία κατά των γυναικών, σωματική και ψυχολογική, είναι το ακραίο σύμπτωμα των σχέσεων κυριαρχίας ανάμεσα στα φύλα. Παρά τα σημαντικά βήματα που έχουν σημειωθεί για την ισότητα ανδρών και γυναικών, η βία κατά των γυναικών καλά κρατεί θυμίζοντας μας ότι οι νόμοι δεν αρκούν για να εξαλείψουν την ακραία αυτή μορφή έκφρασης της έμφυλης ανισότητας. Σύμφωνα με τα επίσημα στατιστικά στοιχεία της Γενικής Γραμματείας Ισότητας 1 στις 4 γυναίκες στην Ελλάδα έχει υποστεί ή πρόκειται να υποστεί βία κατά τη διάρκεια της ζωής της. Οφείλουμε συνεπώς να στηρίξουμε κάθε τι που στοχεύει στην εξάλειψη του φαινομένου. Ευαισθητοποίηση των πολιτών, εκπαίδευση, αυστηρή τιμωρία των ενόχων, μηδαμινή ανοχή, σεβασμός στα θύματα της βίας και παρότρυνση να μιλήσουν είναι κάποιες από τις πρωτοβουλίες που πρέπει να στηρίζει με όλες τις δυνάμεις. Εχθρός μας πέρα από την ίδια την πράξη βίας είναι και η σιωπή, η ανοχή ή και τρέχουσες σχετικές μισογυνικές αντιλήψεις. Καμία γυναίκα που έχει υποστεί βία δεν φταίει. Καμία γυναίκα δεν πρέπει να σιωπήσει. Καμία πράξη βίας κατά των γυναικών δεν είναι ανεκτή»
 Απο τους Οικολόγους Πράσινους εκδόθηκε η ακόλουθη ανακοίνωση:
Η ενδοοικογενειακή βία συνιστά κατάφωρη παραβίαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων και το πιο αποσιωπημένο έγκλημα στον κόσμο. Είναι η ακραία έκφραση άσκησης εξουσίας του άνδρα προς τη γυναίκα και ο ισχυρότερος μηχανισμός ελέγχου. Οι πατριαρχικές δομές της κοινωνίας και οι θεσμοί της όπως η οικογένεια, το σχολείο, η εκκλησία, τα ΜΜΕ, αναπαράγοντας τα στερεότυπα για τους κοινωνικούς ρόλους του άνδρα και της γυναίκας και την κατώτερη θέση της, συντείνουν στην διαιώνιση αυτής της κατάστασης. Η ιεροποίηση του θεσμού της οικογένειας και η προσέγγιση που μετατρέπει το έγκλημα της κακοποίησης σε "οικογενειακή υπόθεση" αναγνωρίζει και ουσιαστικά επικυρώνει το κυριαρχικό δικαίωμα του άνδρα πάνω στη γυναίκα. Έτσι, νομιμοποιημένη ηθικά και κοινωνικά, η βία κατά των γυναικών σπάνια τιμωρείται.
Η σωματική κακοποίηση της γυναίκας συνοδεύεται σχεδόν πάντα από ψυχολογική και λεκτική βία, οικονομικό έλεγχο και κοινωνική αποστέρηση. Υπάρχει μια λάθος πεποίθηση, η οποία συνδέει την έμφυλη βία αποκλειστικά με την παρουσία και άλλων ψυχοκοινωνικών προβλημάτων (αλκοολισμό, φτώχεια, χαμηλό μορφωτικό επίπεδο) την οποία όμως τα στατιστικά στοιχεία έχουν από καιρό καταρρίψει και αποδεικνύουν περίτρανα ότι η κακοποίηση των γυναικών αφορά όλα τα κοινωνικά, μορφωτικά και οικονομικά στρώματα.
Τα κρούσματα ενδοοικογενειακής βίας αυξάνονται, καθώς η οικονομική κρίση συνιστά έναν επιπλέον επιβαρυντικό παράγοντα στις ήδη βεβαρημένες έμφυλες σχέσεις. Έρευνες δείχνουν ότι το βαρύ πλήγμα που επιφέρει η απώλεια της εργασίας των ανδρών στο πατριαρχικό, στερεοτυπικό πρότυπο και στον «ανδρισμό» τους συχνά έχει ως συνέπεια την όξυνση της βίας. Μέσα σ' αυτήν την κοινωνικά, οικονομικά και πολιτικά ζοφερή ατμόσφαιρα το δικαίωμα των γυναικών σε μια ζωή χωρίς βία και φόβο υποβιβάζεται ακόμη περισσότερο και αυτό αποδεικνύεται τόσο με τη βραδύτητα με την οποία δημιουργούνται (με ευρωπαϊκά χρήματα) οι εδώ και χρόνια εξαγγελθείσες ολοκληρωμένες δομές υποστήριξης θυμάτων κακοποίησης όσο και με την περαιτέρω υποβάθμιση της Γενικής Γραμματείας Ισότητας μέσω περικοπών υπηρεσιών και οργανικών θέσεων.
Τα χιλιάδες θύματα της ενδοοικογειακής βίας δεν αφήνουν όμως περιθώρια για περισσότερη ολιγωρία και αναλγησία. Πρέπει να υλοποιηθούν άμεσα τα πάγια αιτήματά μας τα περισσότερα εκ των οποίων δεν απαιτούν οικονομικούς πόρους (κάτι που θα συνιστούσε εύλογο πρόσχημα) αλλά μόνο πολιτική βούληση. Ζητάμε για άλλη μια φορά:
· Την άμεση ολοκλήρωση των ξενώνων φιλοξενίας κακοποιημένων γυναικών και των παιδιών τους που εδώ και χρόνια έχουν εξαγγελθεί
· Την τροποποίηση του νόμου3500/2006 για την ενδοοικογενειακή βία προς την κατεύθυνση της κριτικής την οποία έχουν ασκήσει έγκριτες νομικοί ώστε αυτός να αναδεικνύει τις πραγματικές διαστάσεις του προβλήματος και να στοχεύει στην πάταξή του και την πλήρη και απαρέγκλιτη εφαρμογή του σε κάθε κρούσμα κακοποίησης.
· Την πραγματοποίηση εκστρατειών ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης της κοινωνίας, η υλοποίηση προγραμμάτων εκπαίδευσης όσων στελεχώνουν υπηρεσίες που υποδέχονται τα θύματα ενδοοικογενειακής βίας (αστυνομία, νοσοκομεία, δικαστικές υπηρεσίες)
· Την προώθηση προγραμμάτων ισότητας σε όλες τις εκπαιδευτικές βαθμίδες στο σχολείο καθώς η πατριαρχική κουλτούρα και οι απορρέουσες από αυτή σχέσεις εξουσίας πρέπει να καταπολεμηθούν κυρίως μέσα από την παιδεία.
Κάθε χρόνο με αφορμή την 25η Νοεμβρίου, παγκόσμια ημέρα για την εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών, η Θεματική Ομάδα για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα των Οικολόγων Πράσινων οργανώνει στο κέντρο της Θεσσαλονίκης δρώμενα, προβολές και διανομή ενημερωτικού υλικού. Σε επισύναψη θα βρείτε φωτογραφίες από τη φετινή εκδήλωση ενώ στο σύνδεσμο http://www.youtube.com/watch?v=FR4jvmghbeo μπορείτε να παρακολουθήσετε το περσινό θεατρικό δρώμενο.
Η Θεματική Ομάδα για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα Περισσότερες πληροφορίες: Ευαγγελία Κιρκινέ: 2310266705, Νίκος Μυλωνάς: 6972530290